Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERCAN SATILMIŞ ÖZER
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Kristal yapılı silikaya (kuvars), mesleksel maruziyet, silikoz hastalığına yol açmaktadır. Kuvars; IARC tarafından 1997’de insan karsinojeni olarak sınıflandırılmıştır. Kuvarsa en fazla maruz kalınan işkollarından biri de kot taşlamacılığıdır. Ülkemizdeki pek çok genç insanın silikoz hastalığına yakalanmasına neden olan bu iş kolu yasaklanmış olsa da önemini korumaktadır. Amacımız; silikoz hastalarında genotoksik riski belirleyerek, silikoz ile kanser arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalara katkıda bulunmaktır. Çalışmamıza kot taşlamacılığı iş öyküsü olan ve silikoz hastası olan bireyler(n=15) alınmıştır. Silikoz tanısı akciğer filmleri ile konulmuştur. Kontrol grubu ise sağlıklı gönüllülerden oluşmuştur. PKL ve İB hücrelerinde MÇ yöntemi uygulanmıştır. İşçilerin ortalama çalışma süreleri (ort±ss) 3,767±1,821 yıldır. Hastaların 9 tanesi, ILO sınıflandırmasına göre 3. gruptadır. Periferal Kan Lenfositlerindeki MÇ sıklığı işçi grubunda (4.333±2.160), kontrol grubuna göre (1.733±1.710) istatistiksel olarak anlamlı biçimde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Aynı şekilde, İB hücrelerindeki MÇ sıklığı da işçi grubunda (11.000±4.743), kontrol grubuna göre (3.778±2.386) istatistiksel olarak anlamlı biçimde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Silikozlu bireylerde sigara içiminin MÇ sıklığını her iki dokuda da arttırıcı etkisi gözlenmiştir. Sonuç olarak; çalışmamız kuvars maruziyetine yönelik İB hücrelerinde MÇ yönteminin ilk kez kullanıldığı çalışmadır. Çalışmamız ile silikoz hastalığının MÇ sıklığını dolayısıyla genotoksik riski arttırdığı bulunmuştur. Böylece, bu sonuç silikoz ile akciğer kanseri arasındaki ilişkiyi de desteklemektedir.