Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ASLI TEMİZ
Danışman: Figen Şahin
Özet:
Bu araştırma, okul öncesi eğitimi alan çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerini
çocuğa ve aile ortamına ilgili değişkenler ve ebeveyn tutumları açısından incelemek
amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın çalışma grubunu Tokat ilinde okul öncesi
eğitimi alan 201 çocuk ve ebeveyni oluşturmuştur. Araştırmada çocukla ilgili değişkenler
olarak cinsiyet, doğum sırası, okul öncesi eğitim alma yılı ve kurum türü ele alınmıştır.
Aile ortamıyla ilgili değişkenler ise anne-baba öğrenim düzeyi, gelir, anne çalışma durumu,
kitap sayısı, yaşanılan yerleşim yeri olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplamak
amacıyla; çocuklar ve aileleri hakkında gerekli bilgilere ulaşabilmek için ―Demografik
Bilgi Formu‖, çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerini değerlendirmek için ―Baş-
Ayak-Diz-Omuza Dokunma Yönergeleri (BADO-DY) Görevleri‖ ve ebeveyn tutumları
hakkında bilgi edinebilmek için ―Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ)‖ kullanılmıştır. Elde
edilen verilerin analizi SPPS 22 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın betimsel istatistikleri için frekans, yüzde, ortalama ve standart sapmalar
hesaplanırken, bağımsız değişkenlerin analizinde ikili karşılaştırmalarda Mann Whitney U
testi ve çoklu karşılaştırmalarda Kruskal Wallis H Testinden yararlanılmıştır. BADO-DY
ve ETÖ puanları arasındaki ilişkiler Spearman's Rho Testi ile incelenmiştir. Araştırma
sonucunda davranışsal öz-düzenleme becerilerinin okul öncesi eğitim eğitim alma yılı,
anne-baba öğrenim düzeyi, gelir durumu ve anne çalışma durumu, eve alınan kitap sayısı
vii
ve yaşanılan yerleşim yerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği
bulunmuştur. Diğer taraftan davranışsal öz-düzenleme becerilerinin cinsiyet, doğum sırası
ve kurum türü değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermediği bulunmuştur.
Davranışsal öz-düzenleme becerileri ile otoriter ebeveyn tutumu ve aşırı koruyucu ebeveyn
tutumu arasında anlamlı, düşük ve negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: davranışsal öz-düzenleme, ebeveyn tutumları, okul öncesi dönem
çocukları