Gerçek zamanlı ve kritik çalışan sistemler için modern geniş alan ağ tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: ABDULLAH GÜRTEKİN

Danışman: NURSEL AKÇAM

Özet:

Bu çalışmada, radar sistemleri, radyo haberleşme sistemleri gibi gerçek zamanlı ve kritik çalışan sistemler için veri haberleşmesinin temellerinden başlanarak, geniş alan ağ tasarım seçenekleri ve tasarım kriterleri üzerinde durularak, ileri düzeyde, örnek, modern bir geniş alan ağ tasarımı gerçekleştirilmiştir. Farklı operasyonel servis trafiklerinin, olduğu bu geniş alan ağ (WAN), ana merkezler, uzak istasyonlar (radyo ve radar istasyonları) ve uzak kuleler arasında yedekli olarak çalışmayı destekleyecek topoloji mimarileri geliştirilerek tasarlanmıştır. Çalışmada radar ve ses verilerinin sıkıştırılması ve gelişmiş IP adresleme teknikleri kullanılarak, ana merkez olan görüntüleme merkezlerine taşınması detaylı olarak anlatılmıştır. Şehirlerarası ya da şehiriçi uzak mesafelerde servis sağlayıcılardan (Telekom-Turksat) faydalanılmıştır. Telekom tarafından sağlanan hizmet karasal link olarak adlandırılmış ve ana link olarak ele alınmıştır. Uydu üzerinden alınan hizmet ise karasal linkin çalışmadığı durumlarda devreye girecek olan yedek link olarak planlanmıştır. Karasal-Uydu link geçişleri için çoklu dinamik ve statik yönlendirme yöntemleri kullanılarak otomatik geçiş sağlanmıştır. Karasal linkte çok yakın bir zamanda kullanılmaya başlayan çok noktadan çok noktaya iletişim sağlayan, Sanal Özel Yerel Ağ Hizmeti (VPLS-Virtual Private LAN Service) kullanılarak yönlendiriciler ethernet protokolü vasıtasıyla yapılandırılmışlardır. Bununla beraber uzun süredir kullanımı devam eden noktadan noktaya erişim sağlayan TDM (Time Division Multiplexing) teknolojisi de gereken yerlerde kullanılmıştır. Ayrıca WAN (Wide Area Network) içerisindeki her link için bant genişliği, gecikme, jitter, paket kaybı v.b. gibi kriterleri ele alan QoS (Quality of Service) parametreleri yapılandırılmış ve servis sağlayıcılardan kiralanan devreler (hatlar) çeşitli ağ performansını analiz eden yazılımlar kullanarak test edilmiş, şekiller ve çizelgeler kullanılarak sonuçlar verilmiştir. Yapılan analizler ışığında, linklerin kabul edilip, edilemeyeceği sebepleriyle açıklanmıştır. Veri paketlerin geçiş önceliği için CoS (Class of Service) servisi kullanılarak, istenilen paketlerin geçişine öncelik verilmiiştir. Gerçek zamanlı veri olarak ses, kritik veri olarak radar verisi ve standart veri olarak ise yönetim için kullanılan veri paketleri belli parametrelere göre sınıflandırılmış ve istenildiği gibi önceliklendirilmiştir.