Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Melike Erdem İpek
Danışman: FATMA AÇIK
Özet:Edebî eserlerin yabancı dil öğretiminde doğrudan kullanılması ile dil düzeylerine göre sadeleştirilerek öğrenci ve öğreticilerin kullanımına sunulması konusunda uzmanlar fikir birliğine varamamıştır. Bu konuda kimi uzmanlar özgün metinlerle yabancı dil öğretiminin gerçekleştirilmesi gerektiğini savunurken kimileri de özgün metinlerin içerdiği yoğun art alan bilgisi ve karmaşık dil bilgisi yapısından dolayı yabancı dil öğretiminde kullanılamayacağını bu sebeple sadeleştirilmiş metinlerden yararlanılmasının daha uygun olacağını ifade etmektedir. Bu görüşlerden hareketle çalışmada modern Türk edebiyatında hikâyeleriyle ün kazanmış Mustafa Kutlu'nun Ya Tahammül Ya Sefer isimli hikâyesi, B1 seviyesine uygun olarak sadeleştirilmiştir. Sadeleştirme aşamasında Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanan Yedi İklim Türkçe B1 ders kitabında yer alan dil bilgisi listesi, Murat Aydın tarafından oluşturulan kelime listesi ile beraber Gökhan Ölker'in hazırladığı yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü dikkate alınmış ve sadeleştirme bilimsel bir dayanak üzerinden yürütülmüştür. Çalışmanın uygulama sürecinde ise öğrencilerin özgün ve sadeleştirilmiş metinlere ait düşüncelerini yazılı olarak ifade etmeleri istenmiş; okuma becerisinin ölçülmesinde doğru yanlış, eşleştirme soruları, kısa yanıtlı sorular, düzenleme alıştırmaları, bilgi transferi tekniği ve çoktan seçmeli testler olmak üzere farklı ölçme araçlarından faydalanılmıştır. Pilot uygulamanın ardından özgün ve sadeleştirilmiş metin, Rabat Yunus Emre Enstitüsünde B1 seviyesinde Türkçe öğrenen 30 öğrenciye iki hafta arayla uygulanmış ve öğrencilerin anlama oranları ölçülmüştür. Elde edilen istatistikî sonuçlardan hareketle öğrencilerin özgün ve sadeleştirilmiş metinlere ait anlama oranları arasında anlamlı bir farklılığın olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışma ile yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dil yeterliklerine uygun edebî metinlerin seçilerek, metindilbilimsel ölçütler çerçevesinde sadeleştirilip farklı dil seviyelerine uygun hâle getirilebileceği ortaya konmuştur. Bu tezin temel çıkış noktası, yabancılara Türkçe öğretiminde sadeleştirme üzerine çalışma yapan araştırmacılara, uygulamaya yönelik bir sadeleştirme çalışmasının verimli bir şekilde nasıl yapılabileceğini göstermek ve alandaki okuma materyali eksikliğini gidermektir. Nitekim bugüne kadar yapılan sadeleştirme çalışmalarına bakıldığında kısıtlı süre sebebiyle uygulamanın yapılamadığı görülmüştür. Bu anlamda araştırma, Türkiye'de yapılan uygulamaya yönelik ilk çalışma olması bakımından önem arz etmektedir.