Polyester ve polipropilen telli betonların yol kaplaması olarak kullanılabilirliğinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Öğrenci: HAKAN BOLAT

Danışman: OSMAN ŞİMŞEK

Özet:

Yapılan araştırmalar liflerin beton performansını önemli derecede etkilediğini göstermektedir. Literatürde çelik liflerin betonun eğilme dayanımını ve enerji yutma kapasitesini arttırdığı belirlenmiştir. Ancak çelik liflerin beton yol gibi korozif ortamlarda sürekli bulunması zamanla lif etkisinin ortadan kalkmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle mikro sentetik lif üreticileri kimyasallara ve korozif ortamlara dayanıklı, aynı zamanda çelik life alternatif olması amacıyla makro sentetik polyester ve polipropilen telleri piyasaya sunmuşlardır. Bu çalışmanın amacı, polyester (PYTB) ve polipropilen tel takviyeli betonların (PPTB) çelik tel takviyeli (ÇTB) ve tel takviyesiz betonlara göre taze ve sertleşmiş beton deneyleri ile performansları belirlenerek karayolu üst yapısı olarak kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Çalışmada PYTB, PPTB ve ÇTB'lar ile bunlara referans olması için iki farklı tel içermeyen beton tasarımı olmak üzere toplam beş tür beton üretilmiştir. Referans betonlarından R1, karışım tasarımı olarak tel içerikli betonlar ile aynıdır. Diğer referans beton R2 ise normal yol betonu olarak üretilmiştir. Betonlar üzerinde fiziksel deneylerin yanı sıra plak, kiriş eğilme, yarmada çekme dayanımı, basınç ve elastiklik modülü, yüzey sertliği yardımıyla yaklaşık basınç dayanımı, ultrasonik ses geçiş hızı, aşınma, kapiler su emme ve karbonatlaşma derinliği deneyleri yapılmıştır. Çalışmada yapılan plak, kiriş eğilme ve yarmada çekme deney sonuçlarına göre polipropilen (PP) tellerin betonun ilk çatlak yükünü arttırdığı, çelik ve polyester (PY) tellerin ise önemli bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Betonların plak deneylerinden elde edilen enerji yutma değerlerine bakıldığında PPTB'ların ÇTB'nunun ~%23,5'i ve PYTB'larında ~%14,8'i seviyesinde olduğu görülmüştür. Kiriş eğilme deney sonuçları da bunu doğrulamaktadır. Aşınma deneylerinde aşınma kaybı en çok ÇTB'larında görülmüştür Sonuç olarak ağır taşıt yükleri ve olumsuz hava koşullarına maruz beton yollar için ÇTB'ların yüksek enerji yutma kapasiteleri sayesinde daha uygun olacağı görülmüştür. Ancak ÇTB'ların ilerleyen yaşlarda, özellikle çelik tellerin betonun ilk çatlak yüküne etki etmemesi, aşınma nedeni ile betondan daha iri parçalar koparması ve diğer korozif şartlar nedeniyle özelliğini kaybedebileceği de dikkate alınmalıdır. Özellikle PP tellerin betonun ilk çatlak yükünü arttırması ve aşınma ve korozif şartlardan çok daha az etkilenmesi PPTB'ların ancak ilerleyen yaşlarda ÇTB'lara alternatif olabileceğini göstermiştir.