Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Taylan Özgür ÜLTEN
Danışman: Ömer Faruk Bay
Özet:
Muharebe alanında çok karmaşık yapıda, çeşitte ve sayıda tehdit unsurları yer almaktadır. Aynı zamanda bu tehdit unsurlarına karşı kullanılabilecek kısıtlı sayıda kaynak bulunmaktadır. Kısıtlı sayıda kaynağın etkili ve verimli kullanılabilmesi ve uygulanabilecek prosedürlerin belirlenebilmesi için bir dizi karar süreçleri gerekmektedir. Savaş ortamında yoğun stres altında karar verebilmek için güçlü bir muhâkeme yeteneği ve uzun yıllar sonucunda elde edilmiş tecrübe gerektirmektedir. Günümüzün gelişmiş tehdit unsurlarını tespit edebilmek ve silah yeteneklerinin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için sadece operatör deneyim ve yetenekleri yeterli olmamaktadır. Bu sebeple operatör deneyimlerinin yanı sıra ilave karar destek sistemlerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Tehdit Değerlendirme ve Silah Atama (TDSA) sistemi hava hedeflerinin tehdit derecesinin belirlenmesinde ve tespit edilen hava hedeflerine karşı uygun kaynakların tahsis edilmesinde operatöre katkı sunan bir karar destek sistemidir. Bu çalışmada operatörlere karar verme süreçlerinde katkı sağlamayı hedefleyen bir karar destek sistemi tasarlanmıştır. Karar destek sistemi için Microsoft Visual Studio kullanılarak C# programlama dili yardımıyla tehdit değerlendirme ve silah atama arayüzü tasarlanmıştır. Tasarlanan arayüzde hesaplamalar, bulanık mantık yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Arayüzde öncelikle tehdit olarak sınıflandırılan hava hedeflerine ait hız, irtifa, mesafe ve manevra parametreleri kullanılarak, bulanık mantık yardımıyla iki adet senaryo çerçevesinde hedeflere ait tehdit derecesi hesaplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Sonrasında ise hesaplanan tehdit derecesi dikkate alınarak ve hedefe ait parametreler kullanılarak, katmanlı hava savunma sistemi oluşturacak şekilde envanterde bulunan üç adet silah sisteminden uygun olanı; bulanık mantık yöntemi ile hesaplanarak, operatöre önerilmiştir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen tehdit derecesi hesaplamalarının ve silah atama önerilerinin kişisel tecrübeleri ve yeteneği kapsamında çok sayıda ve belirsiz özellikteki veri ile gerçek zamanlı ve hızlı kararlar vermek zorunda olan operatöre katkı sunduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca, daha önceki çalışmalarda olduğu gibi tehdit değerlendirme ve silah atama süreçlerinde doğası gereği eksik ve belirsiz olarak nitelendirilen verilerle karar vermek için bulanık mantık yönteminin kullanımının uygun olduğu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Tehdit Değerlendirme, Silah Atama, TEWA, Bulanık MantıK