Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özgür Aktaş
Danışman: MUSTAFA SAFRAN
Özet:Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin savaş ve barış konularıyla ilgili bilgilerini ve tutumlarını değerlendirmektir. Bu amaçla 2011-2012 eğitim ve öğretim yılında Ankara ilinin Altındağ, Çankaya, Mamak ve Yeni Mahalle ilçelerinde bulunan liselerde uygulama yapılmıştır. Araştırmada hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılmasına imkân sağlayan mixed (karma) yöntem kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekleri oluşturmak için ilk olarak konuyla ilgili litaratür taraması yapılmıştır. Türkiye'de ve yurt dışında konu ile ilgili uygulamalı araştırmalarda kullanılan ölçekler tespit edilmiştir. İkinci adım olarak ise ortaöğretim öğrencilerine savaş ve barış hakkında kompozisyon yazdırılarak öğrencilerin konu ile ilgili düşünceleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Literatür taraması, öğrencilerin kompozisyonları ve çeşitli araştırmalarda kullanılan ölçeklerden yararlanılarak savaş ve barışa karşı tutum ölçeği ile ilgili maddeler yazılmıştır. Uzman görüşü alındıktan sonra 303 ortaöğretim öğrencisi ile ön uygulama yapılmıştır. Yapılan güvenirlik analizinden sonra tutum ölçeğine son şekli verilmiştir. Araştırmanın nitel bölümünde ise öğrenci görüşleri görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Çalışmanın nicel bölümü 3026 ortaöğretim öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Bu bölümde öğrencilerin savaş ve barış konuları ile ilgili tutumları tespit edilmeye çalışılmıştır. Savaş ve barış tutum ölçeği 40 maddeden oluşmaktadır. Elde edilen veriler SPSS 15,0 paket programıyla değerlendirilmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde elde edilen verileri değerlendirebilmek amacıyla T testi ve varyans analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde ise farklı okul türlerinde öğrenim gören 70 öğrenciyle görüşme yapılmıştır. Yedi okul türünden 10 öğrenci görüşmeye katılmıştır. Nitel bölümde öğrencilerin savaş ve barış konularıyla ilgili bilgilerini ve tutumlarını öğrenmek amacı ile yarı yapılandırılmış görüşme ölçeği kullanılmıştır. Görüşme ölçeği ile elde edilen veriler kodlama sistemine göre sınıflandırılmıştır. Görüşme ölçeği ve kodlama sistemi İlse Hakvoort tarafından geliştirilmiştir. Bu ölçeğin kullanılması için araştırmacıdan gerekli izin alınmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel ve nitel sonuçlar ortaya konularak yorumlanmıştır. Araştırmanın nicel ve nitel sonuçları ayrı ayrı ifade edilmiştir. Nicel bölümde bağımsız değişkenlere göre anlamlı farklılık olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca öğrencilerin tutum ölçeği ile ilgili maddelere verdikleri cevapların ortalama puanları da ortaya konmuştur. Araştırmanın nitel bölümünde ise öğrencilerin görüşme sorularına verdikleri cevapların hangi kategorilerde toplandığına dair yüzdelik oranlar tespit edilmiştir. Öğrencilerin görüşme sorularına verdikleri cevaplardan örnekler verilmiştir. Bu bölümde öğrencilerin yakın tarihte olan savaşlara ilişkin bilgileri de değerlendirilmiştir. Öğrencilerin günümüzde yaşanan hangi savaşlardan haberdar oldukları tespit edilmiştir. Öğrenciler günümüzde yaşanan savaşların en önemli nedeninin Orta Doğuda bulunan petrole dayandığını düşünmektedirler. Öğrenciler, Orta Doğu'da yaşanan savaşların diğer bir nedeninin demokrasinin yetersizliği olduğunu söylemişlerdir. Araştırmacının sonuçlarından hareketle gelecekte konu ile ilgili araştırma yapacak bilim insanlarına önerilerde bulunulmuştur. Yine araştırmanın sonuçları değerlendirilerek tarih öğretmenlerine yönelik önerilere yer verilmiştir.