Köyde yaşayan evli kadınların aile yaşamlarına ilişkin sorunları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: FATMA KIRTEPE ÖZDEMİR

Danışman: FATMA ARPACİ

Özet:

Araştırma köyde yaşayan evli kadınların aile yaşamlarına ilişkin sorunlarının incelenmesi amacıyla planlanıp, yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini İzmir ili, Ödemiş ilçesi'ne bağlı Hamamköy, Demirdere köyü, Çayır köy, Güney köy ve Küçükören köylerinde yaşayan evli kadınlardan oranlı tabakalı örnekleme tekniğine göre 323 evli kadın alınmıştır. Evli kadının evde ve dışarıda çalışması nedeniyle karşılaşılan sorunlara yönelik faktör analizi uygulanmıştır. Araştırmaya alınan evli kadınlara ilişkin anket formu değerlendirilmiştir. Evli kadınların aile yaşamlarına ilişkin sorunları değerlendirilmiştir. Kruskal Wallis H-Testi ile incelenmiş, Mann Withney U-Testi ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan evli kadınların %43'ünün 46 yaşında ya da daha büyük yaşta olduğu, %10,2'sinin okur-yazar olmadığı, %63,8'inin 18 yaşında ya da daha küçük yaşta, evlendiği %38,1'inin ise 31 yıl ve daha uzun süreden beri evli oldukları %57,0'si ailesinin seçtiği eş ile evlendiği belirlenmiştir. Kadınların % 30,3'ünün eşinin 56 yaşında ya da daha büyük yaşta olduğu, % 74,9'unun eşinin ilkokul mezunu olduğu, % 67,5'inin eşinin çalıştığı, % 82,7'sinin eşinin sosyal güvencesi olduğu saptanmıştır. Kadınların %91,3'ünün çocuk sahibi, %68,7'sinin 2-3 çocuğunun olduğu bulunmuştur. Ailenin ortalama aylık gelir miktarının ise %64,4'ünün 501-1000 TL arasında olduğu saptanmıştır. Aileye ilişkin konularda karar veren bireylerin dağılımı incelendiğinde; ev, tarla vb. mülk satın almada (%86,4) kadının eşiyle birlikte karar verdiği, kadının ev dışındaki çalışma durumunda (%74,6) kadının eşiyle birlikte karar verdiği, çocukların eğitiminde(%73,7) kadının eşiyle ve çocuklarıyla birlikte karar verdiği belirlenmiştir. Araştırma kapsamına alınan köyde yaşayan evli kadınların evde ve dışarıda çalışması nedeniyle karşılaşılan sorunlardan kadın çok yorulur, çabuk yıpranır sorunu ile %22,3'ünün ara sıra; kadının kendini geliştirme ve yenileme ihtiyacı artar sorunu ile, %38,7'sinin ara sıra, %33,4'ünün genellikle karşılaştığı saptanmıştır. Kadınların ev işlerinin yerine getirilmesi ile ilgili sorunlardan kadın kendine bakamaz sorunu ile kadınların % 32,5'inin ara sıra, %35,0'inin genellikle karşılaştığı belirlenmiştir. Kadınların aile gelirinin kullanımı ile ilgili sorunlardan aile gelirinin kullanımında söz hakkına sahip değildir sorunu ile %32,8'inin hiçbir zaman, %38,1'inin nadiren karşılaştığı bulunmuştur. Kadınların aile ilişkilerinin düzenlenmesi ile ilgili sorunlardan erkeğin sözünden dışarı çıkamaz sorunu ile %21,7'sinin her zaman karşılaştığı saptanmıştır. Araştırmaya katılan evli kadınların; kadının evde ve dışarıda çalışması nedeniyle karşılaşılan sorunlarının, ev işlerinin yerine getirilmesi ile ilgili sorunlarının, aile gelirinin kullanımı ile ilgili sorunlarının kadının yaşına göre farklılaştığı bulunmuştur (p<.05). Ev işlerinin yerine getirilmesi ile ilgili sorunları 10 yıl ya da daha az süreden beri evli olan kadınların daha çok yaşadığı saptanmıştır. Araştırmaya katılan kadınların; ev işlerinin yerine getirilmesi ile ilgili sorunları ailede eş ve çocuklardan başka yaşayan bireyler olup olmaması durumuna göre, kadının eşinin çalışma durumuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p<0,5). Kırsal kesimdeki kadınların ve erkeklerin eğitim düzeyleri verilecek eğitimlerle yükseltilmelidir, böylece eşler arasında iş bölümü ve yardımlaşma da artırılabilir. Televizyon, internet, gazete gibi iletişim araçlarından teknolojik gelişmeler ve yenilikler konusunda bilgi alarak kişiler arası iletişim artırılabilir. Herhangi bir sağlık kurumuna bağlı olmayanların sosyal güvenlik sistemine dahil edilmeleri sağlanmalıdır. Çocuk, yaşlı bakımı, tarla ve ev işlerinin kadının değil ailenin sorumluluğu olarak görülmesi sağlanmalıdır.