Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Elmas Maşalacı
Danışman: HÜLYA BULUT
Özet:Bu araştırma, primer beyin tümörlü hastalara uygulanan cerrahi tedavinin hastanın semptom şiddetine ve semptomların bireyin yaşamını engelleme durumuna etkisinin belirlenmesi amacıyla prospektif ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Servisinde primer beyin tümörü olan 90 hasta ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından literatürden yararlanarak geliştirilen Hasta Bilgi Formu ile hastaların semptom şiddetini ve semptomların yaşamlarını engelleme durumunu değerlendirilmeye yönelik MD Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri (MDA-BTSE) kullanılmıştır. Hasta Bilgi Formu araştırmanın başlangıcında bir kez uygulanmış olup, MDA-BTSE ise cerrahi öncesi ve sonrası hasta taburcu olmadan önce hasta ile yüz yüze ve taburculuk sonrası 1. ayda telefonla ulaşarak uygulanmıştır. Araştırmada tanımlayıcı istatistikler (yüzde, frekans, ortalama, standart sapma ve ortanca), Mann-Whitney U, Kruskal Wallis ve Friedman testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına doğrultusunda MDABTSE nin semptom puan ortalamaları incelendiğinde ameliyat öncesi dönemde en düşük ve en yüksek sırasıyla kusma ve üzüntü hissinde, taburculuk döneminde ise nöbet ve görünüşte değişiklik ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Taburculuk sonrası 1. aydaki semptom puan ortalamaları incelendiğinde ise, en düşük ortalamanın nöbet, en yüksek ortalamanın uyku bozukluğunda olduğu belirlenmiştir. MDA-BTSE nin bireyin yaşamını engellenme durumuna ilişkin maddeleri değerlendirildiğinde, en fazla engellemenin her üç dönemde de duygu durumu ile ilgili olduğu, en az engellemenin ise ameliyat öncesi dönemde günlük aktivite, taburculuk döneminde yürüme, taburculuk sonrası 1. ayda da günlük aktivite ile ilgili olduğu belirlenmiştir. MDA-BTSE nin alt boyutlarının ameliyat öncesi, taburculuk ve 1. aydaki puan ortalamalarının zaman içerisindeki değişimine bakıldığında; bilişsel semptomlar ve fokal nörolojik bozukuklarda taburculuk sonrası zamanla azalma olsada 1. ayda tekrar artış olduğu, genel semptomlarda ise taburculukta artış, 1. ayda ise azalma ile istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır (p<0,05). Araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda, primer beyin tümörlü hastalarda gelişen semptomların etkin yönetimini sağlayabilecek hasta eğitim programlarının oluşturulup uygulanması ve danışmanlık hizmetinin verilmesi önerilmektedir.