Coğrafya Eğitiminde Değer Kazandırmada Masalın Kullanılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Duygu Bozkır

Danışman: ÜLKÜ ESER ÜNALDI

Özet:

Bu araştırma, içinde coğrafî motifler olan masalların coğrafya eğitiminde değer kazandırmak için kullanılmasının öğrencilerin değerlere sahip olma düzeyinde değişiklik meydana getirip getirmediğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Masal anlatımının coğrafya eğitiminde değer kazandırmada kullanılabilir olup olmadığını ortaya çıkarma amacını taşımaktadır. Bu amaçla araştırmada masallara ve mekân kavramına ilişkin kuramsal bilgiler sunulmaktadır. Çalışmamızda coğrafya programlarında yer alan değer kavramına ait unsurlardan değer kavramının anlamı ve tanımı, değerlerin özellikleri, değerlerin eğitimdeki önemi, değerler aktarımı, masallarla değer aktarımı, coğrafya eğitiminde değer aktarımı ve değerlerin geçmişten günümüze kadar hazırlanmış coğrafya programlarındaki yeri ve 2005 coğrafya müfredatında hangi değerlerin yer aldığı tespit edilmiştir.Çalışmada, ön test- son test deney ve kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Veriler nicel araştırma teknikleri kullanılarak toplanmış ve incelenmiştir. Araştırma, 2014-2015 eğitim- öğretim yılı ikinci döneminde Bolu ili Gerede Anadolu Öğretmen Lisesinde öğrenim gören, 10. Sınıftaki toplam iki şubede yürütülmüştür. Öğrencilerin özellikleri açısından her iki grubunda denk olduğunun istatistiksel olarak test edildiği çalışmaya, deney ve kontrol gruplarından toplam 60 öğrenci katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanması için her iki gruba da sürecin başında ve sonunda İnsanî Değerler Ölçeği Ergen Formu uygulanmıştır. Çalışmada deney grubunda; sorumluluk, v dostluk/arkadaşlık, barışçı olma, saygı, hoşgörü ve dürüstlük gibi insanî değerler üzerinde yoğunlaştığı düşünülen ve içerisinde anlatılan konunun özelliğine uygun coğrafî motifler barındıran bazı masallar seçilerek değerler eğitimi yöntemlerine uygun bir şekilde işlenirken kontrol grubunda normal ders anlatım süreci devam etmiştir. Araştırma ön test ve son testlerin uygulanma süreleri ile birlikte toplam on hafta sürmüştür. Veriler, SPSS istatistik programında yer alan analizler kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; masal anlatımı yapılan deney grubu öğrencilerinin sorumluluk, dostluk/arkadaşlık, saygı, dürüstlük değerlerinde deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu gözlenmiştir. Barışçı olma ve hoşgörü değerlerindeki farkın ise anlamlı olmadığı belirlenmiştir. İnsanî Değerler Ölçeği Ergen Formu geneline ilişkin deney grubunda bulunan öğrencilerin son test algı düzeyleri ile kontrol grubunda bulunan öğrencilerin son test algı düzeyleri arasında anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. Bununla birlikte toplumun yaşam anlayışını, kültürünü, sosyal ve psikolojik özelliklerini yansıtan ve coğrafî motifler barındıran masalların eğitsel amaçlı kullanılması eğitim- öğretim ortamını öğrenciler açısından daha keyifli bir hale getirdiği ve değer kazandırmada fayda sağladığı gözlenmiştir.