Üniversite öğrencilerinde sürekli öfke ve öfke ifade tarzı düzeyleri ile empati ve affedicilik düzeyleri arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERTUĞRUL SAĞLAM

Danışman: İBRAHİM KISAÇ

Özet:

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sürekli öfke ve öfke ifade tarzı düzeylerinin empati ve affedicilik düzeyleri ile ilişkisini ve sürekli öfke ve öfke ifade tarzı düzeylerini, bireylerin cinsiyeti, yaşı, anne ve baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında, Ankara’da yer alan farklı üniversitelerde öğrenim görmekte olan 322 kadın, 178 erkek olmak üzere toplam 500 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği, Temel Empati Ölçeği, Affedicilik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeline dayalı betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın bağımlı değişkeni sürekli öfke ve öfke ifade tarzı, bağımsız değişkenleri ise empati ve affediciliktir. Verilerin analizinde betimsel ve ileri istatistik teknikleri kullanılmıştır. Uygulanan her bir testten alınan puanlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi için Spearman Sıra Farkları Korelasyon analizi uygulanmıştır. Değişken türüne göre ikili gruplarda (cinsiyet) dağılımın normal olduğu durumlarda bağımsız gruplarda t-testi, normal olmadığı durumlarda ise Mann Whitney-U testi kullanılmıştır. Yaş, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi değişkenlerinde ise dağılımın normal olduğu durumlarda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılırken; dağılımın normal olmadığı durumlarda Kruskal Wallis-H testi uygulanmıştır. Elde edilen veriler sonucunda sürekli öfke ile empati vi ve empati ile affedicilik arasında anlamlı ilişki ortaya çıkmamıştır. Öfke ifade tarzlarından öfkeyi dışa vurma ve öfkeyi içte tutma ile empati arasında negatif yönlü; öfkeyi kontrol etme ile empati arasında ise pozitif yönlü, düşük düzeyde, anlamlı ilişki bulunmuştur. Sürekli öfke ve öfkeyi dışa vurma ile affedicilik arasında negatif yönlü; öfkeyi kontrol etme ile affedicilik arasında pozitif yönlü, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki ortaya çıkmıştır. Öfkeyi içte tutma ile affedicilik arasında ise negatif yönlü, düşük düzeyde, anlamlı ilişki bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinde, empati düzeyinin düşük, orta veya yüksek seviyede olmasına göre sürekli öfke düzeyinin anlamlı olarak farklılaşmadığı; öfkeyi dışa vurma, öfkeyi içte tutma ve öfkeyi kontrol etme düzeylerinin ise anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Affedicilik düzeyinin düşük, orta veya yüksek seviyede olmasına göre sürekli öfke, öfkeyi dışa vurma, öfkeyi içte tutma ve öfkeyi kontrol etme düzeyinin anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Öfkeyi dışa vurma ve öfkeyi içte tutma düzeylerinde, erkek öğrencilerin ortalamasının kadın öğrencilerin ortalamasından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Yaş, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre ise sürekli öfke ve öfke ifade tarzı düzeyleri, anlamlı olarak farklılaşmamıştır.