Okul Öncesi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâları ile Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esma Akçil

Danışman: Serap Demiriz

Özet:

Bu araştırma, okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme

eğilimlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021

eğitim öğretim yılında Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bağımsız anaokullarında

ve ana sınıflarında görev yapmakta olan 351 okul öncesi öğretmen oluşturmaktadır.

Araştırma nicel araştırma deseni olan tarama modellerinden ilişkisel tarama modelindedir.

Araştırmada veri toplamak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu”, “Duygusal Zekâ Ölçeği /

Psicometric Properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQue)” ve

“Eleştirel Düşünme Eğilimi (EDE)” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada “Duygusal Zekâ

Ölçeği”nin alt boyut ve toplam puanları normal dağılım sergilerken, “Eleştirel Düşünme

Eğilimi” ölçeğinin alt boyut ve toplam puanları normal bir dağılım sergilememiştir. Bu

yüzden “Duygusal Zekâ Ölçeği” analizlerinde parametrik, “Eleştirel Düşünme Eğilimi”

ölçeğinin analizlerinde parametrik olmayan testler uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına

göre, okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâlarının yüksek olduğu saptanmıştır.

Öğretmenlerin duygusal zekâları medeni durum ve çalıştıkları kurum türü değişkenlerine

göre anlamlı fark göstermezken; öğrenim durumu değişkenine göre “Sosyallik” alt

boyutunda ve hizmet yılı değişkeninde ‘İyi olma, Öz Kontrol, Duygusallık’ alt boyutlarında

anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri

ortalama olarak yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri medeni

durum ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı fark göstermezken; hizmet yılı değişkenine göre “Esneklik, Sistematiklik” alt boyutlarında ve çalıştıkları kurum türü

değişkeninde “Açık Fikirlilik” alt boyutunda anlamlı fark olduğu görülmüştür. Okul öncesi

öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında orta düzeyde

pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Okul öncesi öğretmeni, Duygusal zekâ, Eleştirel düşünme