Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esma Akçil
Danışman: Serap Demiriz
Özet:
Bu araştırma, okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme
eğilimlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021
eğitim öğretim yılında Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bağımsız anaokullarında
ve ana sınıflarında görev yapmakta olan 351 okul öncesi öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırma nicel araştırma deseni olan tarama modellerinden ilişkisel tarama modelindedir.
Araştırmada veri toplamak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu”, “Duygusal Zekâ Ölçeği /
Psicometric Properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQue)” ve
“Eleştirel Düşünme Eğilimi (EDE)” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada “Duygusal Zekâ
Ölçeği”nin alt boyut ve toplam puanları normal dağılım sergilerken, “Eleştirel Düşünme
Eğilimi” ölçeğinin alt boyut ve toplam puanları normal bir dağılım sergilememiştir. Bu
yüzden “Duygusal Zekâ Ölçeği” analizlerinde parametrik, “Eleştirel Düşünme Eğilimi”
ölçeğinin analizlerinde parametrik olmayan testler uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına
göre, okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâlarının yüksek olduğu saptanmıştır.
Öğretmenlerin duygusal zekâları medeni durum ve çalıştıkları kurum türü değişkenlerine
göre anlamlı fark göstermezken; öğrenim durumu değişkenine göre “Sosyallik” alt
boyutunda ve hizmet yılı değişkeninde ‘İyi olma, Öz Kontrol, Duygusallık’ alt boyutlarında
anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri
ortalama olarak yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri medeni
durum ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı fark göstermezken; hizmet yılı değişkenine göre “Esneklik, Sistematiklik” alt boyutlarında ve çalıştıkları kurum türü
değişkeninde “Açık Fikirlilik” alt boyutunda anlamlı fark olduğu görülmüştür. Okul öncesi
öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında orta düzeyde
pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Okul öncesi öğretmeni, Duygusal zekâ, Eleştirel düşünme