Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OĞUZHAN NAZLIM
Danışman: Ahmet Taşkesen
Özet:
Bu çalışmada; aktif titreşim sönümleyici (ATS) özelliğe sahip kompozit plakaların titreşim sönümleme kapasitelerinin araştırılmasına odaklanılmıştır. Araştırmanın temel amacı, daha önce geliştirilen ATS sistemlerini kapsamlı bir şekilde incelemek ve şekil hafızalı alaşım (ŞHA) takviyeli kompozit yapıların ATS yeteneklerini optimize etmektir. Bu bağlamda, mevcut matematiksel modellerin ve gerçekleştirilen deneysel çalışmaların eksik yönleri tespit edilmiştir. Literatürde bulunan ATS elemanlarının kompozisyonları incelenmiş, bu analizler neticesinde kompozitler için ideal takviye miktarı ve malzemesi belirlenmiştir. Takviye malzemesi olarak NiTi alaşımı, hem temin kolaylığı hem de karşılaştırılabilecek mevcut çalışmaların çokluğu nedeniyle tercih edilmiştir.
Bu çalışmanın önemli bir aşaması olan NiTi tel malzemenin kompozit içerisine yerleştirilmesi ve bu sürecin optimizasyonu, konunun detaylı bir şekilde incelenmesine büyük katkı sağlamıştır. Ayrıntılı literatür taraması neticesinde, bir ATS kompozit plak yapısının üretim akış şeması başarıyla geliştirilmiştir. Bu şemaya göre, malzeme tedarik süreçleri, titreşim test prosedürleri ve kompozit üretim teknikleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Kompozit plak, hem sonlu elemanlar analizi hem de matematiksel modelleme teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bu süreçte, deneysel sonuçların hem sonlu elemanlar analizi hem de teorik bulgularla uyumlu olmasına özellikle dikkat edilmiştir.
Tez sonuçları, deneysel, teorik ve sonlu eleman analizlerinden elde edilen verilerin karşılaştırmalı bir değerlendirmesini içermektedir. Sapmalar yüzdelik olarak belirtilmiştir. Sonuçlar, beklenildiği üzere, titreşimin başarılı bir şekilde sönümlenmesi yönündedir. Bununla birlikte, deneylerde kullanılan kompozit plakların içerdiği NiTi oranının artırılmasıyla, titreşim sönümleme yeteneğinin yüzde yetmiş üzerinde artabileceği gözlemlenmiştir. Bundan dolayı, gelecekteki çalışmalarda, ATS sistemlerinin daha da iyileştirilmesi amacıyla, kullanılan NiTi malzemesinin hacimsel oranının artırılması önerilmektedir..