Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: İBRAHİM ARDA PAYAS
Danışman: DİDEM TUBA AKÇALI
Özet:Postoperatif ağrı tedavisinde opioidler önemli ve sık kullanılan ilaçlardır. Üniversite hastanemizde opioid kullanımıyla ilgili yaptığımız gözlemde uygun olmayan meperidin kullanımı izlenmiştir. Bu çalışmada, doktorların opioidlerle ilgili görüşlerinin alınması, bilgi düzeyini arttırmaya yönelik eğitim yapılması ve sonrasında opioid kullanımı ile ilgili tedavi yaklaşımlarındaki değişikliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Etik kurul onayı alındıktan sonra, araştırma projesi kapsamında cerrahi bölümlerin anabilim dalı başkanının imzalı onayı ve araştırma görevlisi doktorların gönüllü onamı alındı. Otuz araştırma görevlisi doktoruna analjezikler hakkında bilgi düzeylerini, alışkanlıkları ve tedavi protokolleriyle ilgili birer anket formu sunuldu. Her doktora 10'ar dakikalık opioidler hakkında sözlü ve yazılı bilgi aktarıldı. Birinci görüşmenin olduğu gün ilgili doktorların takip ettiği servislerde yatan hasta sayıları ve bu hastaların aldığı postoperatif ağrı tedavileri kaydedildi. Bir ay sonraki ikinci görüşmede anket formlarını tekrar doldurmaları istendi. İkinci görüşmelerin olduğu gün servislerde yatan hasta sayıları ve hastaların aldığı postoperatif ağrı tedavileri bilgisayar sistemindeki ilaç istem formlarına bakılarak kaydedildi. İlk görüşmede yapılan ankette, ilk tercih edilen analjezik çoğunlukla NSAİİ ilaçlar ve opioid tercihlerinin tamamı meperidin olarak saptandı. Doktorların meperidin seçmesinin en sık nedeni alışkanlık, diğer alternatifleri tercih etmemelerinin en sık nedeni bilgi eksikliği olarak saptandı. Eğitimden sonra yapılan ankette, meperidin seçen doktorların oranında istatistiksel olarak anlamlı azalma ile morfin veya tramadol seçen doktorların oranındaki istatistiksel olarak anlamlı artış kaydedildi. İkinci görüşmeden sonra bilgisayar sistemindeki ilaç istem formlarının incelenmesi sonrasında doktorların meperidin istemini azaldığı, tramadol isteminin arttığı izlenmiştir. Sonuç olarak; doktor eğitiminin, alışkanlıkları değiştirme konusunda kısmen etkili olabildiğini kaydedilmiştir. Anketlere verilen cevaplar ile ilaç istem kayıtları arasında uyuşmazlık olması, eğitimin davranışa geçirilmesinde yeterli olmadığını göstermiştir. Hastanede doğru opioid seçimleri sağlamak için bu konudaki eğitimler devam ettirilecektir.