Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Serdar DAYAN
Danışman: SEDA HATİPOĞLU
Özet:Avrupa Birligi (AB), kuruldugu tarihten günümüze, üye ülkelerin yanı sıra Birlige üye olmayan diger ülkelere, Birligi kuran antlasmalarda yer alan temel hükümler esasında çesitli mali yardımlar yapmaktadır. Bir aday ülkeye yapılan mali yardımın temel amacı, o ülkenin AB üyeligine hazırlanmasını saglamak üzere ülkenin mevcut hukuksal ve idari altyapısının, AB standartlarına ve uygulamalarına yakınlastırılması ve uyumlastırılmasıdır. AB Komisyonu, bir teblig ile AB'nin dıs yardım enstrümanlarını, 2007–2013 mali perspektifi için yeni bir çerçeveye oturtmustur. Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (Instrument for Pre-Accession Assistance-IPA), öngörülen bu dıs yardım enstrümanlarından biridir. IPA kapsamında; demokrasi ve hukukun üstünlügü ilkesinin uygulanması, insan hakları ile temel hak ve hürriyetlerin korunması, kamu yönetimi reformu, sosyal içerme, sivil toplumun desteklenmesi, bölgesel ve sınır ötesi isbirligi, kurumsal yapılanma, sürdürülebilir kalkınmayı saglama, bölgesel kalkınma gibi konularda mali yardımlar kullanılabilecektir. Bu tezde Bölgesel Kalkınma baslıgı altında yer alan Ulastırma Altyapısının İyilestirilmesi ile ilgili IPA yardımlarının hangi usul ve esaslara göre dagıtıldıgı ve proje seçiminin hangi kriterlere göre yapıldıgı incelenmistir. Tezde, Türkiye'nin ulastırma altyapı ihtiyaçlarının ele alındıgı TINA projesinin incelenmesinden baslanmıstır. Daha sonra Türkiye'deki IPA yapılanması ve ulastırma sektöründe yer alan devlet otoritelerinin bu yapılanma içinde aldıkları roller ve hazırladıkları Operasyonel Program ele alınmıstır. Tezde, ulastırma sektörü için ayrılan AB mali yardımlarının etkili ve verimli bir sekilde kullanılıp kullanılmadıgı, projelerin dogru ve akılcı seçilip seçilmedigi de irdelenmistir. Yapılan çalısmanın, Avrupa Birligi mali yardımlarının Türkiye'nin ulastırma sektörüne yaptıgı katkılarının ortaya konulması açısından faydalı olacagı düsünülmektedir.