Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKÇE KILIÇ ÖGER
Danışman: Feyzan Arıkan
Özet:Bu çalışma, grup çizelgeleme probleminin Sıra Bağımlı Hazırlık Zamanı (SBHZ) söz konusu olduğunda, toplam ağırlıklı Erken tamamlanma/Gecikmeyi (E/G) en küçüklemeyi amaçlayan modelinin çözümüne dair bir matematiksel model ve bir çözüm yöntemi sunmaktadır. Grupların teslim tarihlerinin birer karar değişkeni olduğu ve E/G maliyetlerinin gruptan gruba değişiklik gösterebildiği düşünülmüştür. Ayrıca, permütasyon olmayan çizelgelere izin verilmesi ile her aşamada parçaların ve grupların birbirinden farklı sıralanabilmesi esnekliği de dikkate alınmıştır. Yapılan literatür araştırmalarına göre, problem bu hali ile daha önce ele alınmamıştır. Söz konusu problemin çözümü için, son yıllarda gerçek yaşam problemlerinin çözümünde hem kesin algoritmaların hem de meta sezgisel algoritmaların avantajlarını birarada sağlaması nedeniyle sıkça tercih edilen, hibrit bir çözüm yöntemi önerilmiştir. Bu yöntemde tabu arama algoritması ile matematiksel programlama işbirliğinden yararlanılmıştır. Geliştirilen yöntemin etkinliğinin araştırılması için, literatürdeki mevcut parametreler ile üretilen kısa, orta ve uzun hazırlık zamanlarına sahip problemler çözülmüştür. Sunulan matematiksel modelin bir saat çözüm süresi kısıtı altındaki sonuçları ile önerilen hibrit meta sezgisel yöntem sonuçları karşılaştırıldığında önerilen yöntemin çok daha kısa koşum zamanlarında iyi sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Gerek matematiksel model önerisi gerek önerilen hibrit meta sezgisel yöntem ile bilime katkı sağlayan bu çalışma, günümüzde önemi gittikçe artan grup çizelgeleme problemine uygulanabilir ve etkin çözümler üretmesi ile öne çıkmaktadır.