Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Özel Sektör Dış Borçları İle Finansal İstikrar İlişkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yusuf Muratoğlu

Özet:

Ülkelerin uluslararası sisteme entegre olmasıyla birlikte iktisadi karar süreçleri daha çok dünya piyasalarında belirlenmeye başlamıştır. Finansal serbestleşme sürecinde değişen birikim ve büyüme ilişkileri, gelişmekte olan ülkelerin dış borçlarının katlanarak artmasındaki en önemli faktörlerden olmuştur. Artan dış borçlar ülkeleri kırılgan hale getirmiş ve birçok gelişmekte olan ülkede kriz yaşanmıştır. Öte yandan 1980zlerden beri yaşanan büyük krizlerin tamamına yakının çıkış nedeni sermaye hareketlerinde ani bir yavaşlama, durma veya sermaye hareketlerinin tersine dönmesinden kaynaklanmaktadır. İktisadi alanda yaşanan bir diğer değişiklik ekonomide devletin payının azalması, özel sektöre ekonomik büyümenin motoru olarak rol biçilmesi ve özel sektörün devlet tarafından desteklenmesidir. Bu süreçle birlikte toplam dış borç artmaya devam ederken özel sektörün toplam dış borç içindeki payı artmıştır. Son dönemlere kadar literatürde özel sektörün borçları üzerinde fazla durulmamıştır. Fakat özel sektör firmaları yüksek borca sahipken sermaye hareketlerinde meydana gelen ani bir yavaşlama, durma veya tersine dönme durumunun da kriz sürecini tetikleyebilmesi ve devleti, özel sektörün borcunun bir kısmını üstlenmek zorunda bırakması konunun önemini belirginleştirmiştir. Bu çalışmada, on iki yükselen piyasa ekonomisi için özel sektörün toplam dış borç içindeki payının artmasının ülke riski göstergesi üzerinde yapacağı etki panel veri ekonometrisi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, özel sektör dış borcunun toplam dış borç içindeki payının artmasının ülke riskini artırdığını göstermektedir.