Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: REFİKA YAMANEL
Danışman: ASLI KURUOĞLU
Özet:OKB, etiyoloji, belirti yapısı, klinik ve tedaviye yanıt gibi özellikler açısından oldukça heterojen yapıda bir hastalıktır. Şu ana kadar OKB‟ nin etyolojik, klinik, nörobiyolojik temellerini anlamaya yönelik yapılan çalışmalardan bazı çelişkili sonuçlar elde edilmiş olup heterojen bir doğaya sahip bu hastalığın, homojen özellikli alt tiplerini belirlemeye yönelik çalışmalar giderek artmaktadır. Hastalığın belirti yapısını tanımlayan çalışma ve sınıflandırmalar başlangıçta kompülsiyonlara dayanılarak yapılmış, fakat yakın zamanda, Lee ve Kwon obsesyonları bilişsel süreçleri temel alarak otojen obsesyonlar ve reaktif obsesyonlar olarak iki alt gruba ayırmayı önermiştir. Hastalıkla ilgili psikanalitik literatürde tam bir alt grup ayrımı olmadığı daha çok obsesif ve kompulsif bireyler olarak geçtiği görülmektedir. Bu çalışmada, otojen ve reaktif OKB alt grupları arasında benlik işlevleri açısından; nesne ilişkileri, gerçeği değerlendirme, savunma düzenekleri, karakter ve mizaç özellikleri açısından fark olup olmadığını incelemek için otojen OKB grubundaki hastaların reaktif gruptaki hastalara kıyasla daha az işlevsel, immatür başa çıkma düzenekleri olabileceği hipotezi kurulmuştur. Bu amaçla, 34 reaktif ve 35 otojen grubunda olmak üzere toplam 69 adet OKB hastası çalışmaya alınmıştır. Hastalara, yazarlar tarafından oluşturulmuş sosyodemografik veri formu, YBOCS, BDE, BORRTI, SBT-40 ve TCI uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda çalışmamızda iki grup arasında; sosyodemografik ve klinik verilerde cinsiyet dışında anlamlı fark saptanmamıştır. Nesne ilişkileri ve gerceği değerlendirmesini ölçmek için BORRTI kullanılmıştır. Reaktif grupta otojen gruba kıyasla "Benmerkezcilik" ve "Güvensiz bağlanma" yüksek bulunmuştur. İki grup arasında savunma seviyeleri açısından fark olmamakla birlikte yansıtma, bölme, inkâr ve disosiyasyon savunma düzenekleri açısından fark olduğu bulunmuştur. Reaktif gruptaki hastalar, otojen grubundaki hastalardan anlamlı olarak daha fazla yansıtma ve bölme savunma biçimini kullanmaktadırlar. Otojen gruptaki hastalar ise reaktif grubundaki hastalardan anlamlı olarak daha fazla inkâr ve disosiyasyon savunma biçimini kullanmaktadırlar. TCI alt ölçekleri açısından iki grup karşılaştırıldığında otojen OKB grubunda "Yenilik arayışı 1" alt ölçeği yüksek bulunurken, reaktif grupta "Sebat etme" alt ölçeği sınırda bir anlamlılık göstermektedir. Bu araştırmanın çeşitli kısıtlılıkları mevcuttur. Gruplarımız arasındaki cinsiyet farkı, 2. Eksen tanılarının dışlanmış olması, kullanılan ölçeklerin özbildirim şeklinde olması sonuçları etkileyebilecek kısıtlılıklar olarak görülmektedir. Örneklemizin küçük bir grubu oluşturması, toplam vaka sayısının az olması da çalışmanın kısıtlılıklarındandır. Bu alanda örneklem sayısı arttırılarak yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: otojen, reaktif, OKB, BORRTI, savunma düzenekleri, karakter, mizaç