Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülistan Sanem Arık
Danışman: CANDAN ÖZOĞUL
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Kemoterapi protokollerinin vazgeçilmez elemanı olan Cisplatin, erişkin çağda görülen bir kaç tümörün ve pek çok çocukluk çağı tümörlerinin tedavisinde rol alır. Gonadotoksik olduğu belirtilen Cisplatinin, birçok sistem üzerinde yan etkisi olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Nefrotoksisite, nöropati, ototoksisite ve gonadotoksisite Cisplatinin kullanımını sınırlayan klinik açıdan önemli doz sınırlayıcı yan etkilerdir. Cisplatin hücre içerisine girdikten sonra bir çok sinyal ileti yolağını aktive ederek hücrede apoptozis, nekrozis, oksidatif stres, fibrogenez, inflamasyon, hipoksi ve mitokondriyal hasara yol açarak sitotoksik etki gösterir. Bu çalışmanın amacı, gonadotoksik etkisi bilinen Cisplatinin tuba uterinadaki etkileri belirlemek ve bu etkilere karşı uygulanan Acetyl L-Carnitin in koruyucu etkisini ortaya koymaktır. Bu etkilerin incelenmesinde, morfometrik ve histolojik analizleri için hematoksilen-eosin (H&E) boyama, apoptotik etkiler için immünohistokimyasal olarak Caspase 3, 8 ve 9; DNA fragmantasyonunu belirlemek için de TUNEL yöntemi uygulandı. Deney öncesi ve deney sonrası ratların ağırlık ortalamaları değerlendirildiğinde, Cisplatin ve pretedavili gruplarda kilo kaybı gözlendi. Ancak Cisplatin gubundaki kilo kaybı pretedavili gruba göre daha fazlaydı. Cisplatin grubunda tuba uterina duvar kalınlığı ve epitel kalınlığı incelmişti. Ancak Acetyl L-Carnitin+Cisplatin pretedavi grubunda duvar ve epitel kalınlık ortalamaları Cisplatin grubuna göre kalındı. Histolojik incelemelerde Cisplatin ve Acetyl L-Carnitin+Cisplatin gruplarında intraepitelial lenfositik infiltrasyonun varlığı gözlenirken, Cisplatin grubunda gözlenen subepitelial hemoraji Acetyl L-Carnitin+Cisplatin grubunda tespit edilemedi. Tuba uterina epitelinde Cisplatin grubunda çok sayıda hücrede DNA fragmantasyonu gözlenirken; Acetyl L-Carnitin+Cisplatin pretedavi uygulamasının fragmantasyonu önlediği gözlendi. Cisplatinin neden olduğu apototik yolağı ortaya koymak amacıyla uygulanan caspase 8, 9 ve 3 immünohistokimya sonuçları apoptozun ekstrensek ve intrensek olarak her iki yolakla da tetiklendiğini göstermekteydi. Acetyl L-Carnitin+Cisplatin pretedavi uygulaması intrensek yolakla tetiklenen apoptozisi önleyememiş ancak ekstrensek yolakla caspase 8 üzerinden tetiklenen apotozisi engellemiştir. Çalışma sonunda, Cisplatin uygulamasının tuba uterinalarda toksik etki gösterdiği, profilaktik olarak uygulanan Acetyl L- Carnitin in histomorfolojik ve apoptotik etkileri önlediği belirlendi.