Havai dağıtım hatlarının yeraltı kablo hatları haline dönüştürülmesinin analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: ELİF CANSU ÖZDEMİR

Danışman: SÜLEYMAN SUNGUR TEZCAN

Özet:

Elektrik şebekeleri; çevre kirliliği, güvenlik durumu, hammadde taşınmasındaki zorluklar nedeniyle genellikle son tüketicilerin yakınına kurulamamaktadır. Bu nedenle de santrallerde üretilen elektrik enerjisinin kilometrelerce uzağa taşınması için iletim-dağıtım hatlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Elektrik enerjisi iletim-dağıtım hatlarının tesisinde hatların bulunduğu güzergâh, arazinin coğrafik durumu, hattın güvenlik konumu, elektrik enerjisinin minimum kayıpla iletimi-dağıtımı, maliyet gibi etkenlerin incelenmesi oldukça önemlidir. Caddelerde ve sokaklarda sıklıkla gördüğümüz elektrik direkleri ve caddeyi bir uçtan bir uca kaplayan havai dağıtım hatlarının, yerleşimin yoğun olduğu bölgelerde gerek estetik gerekse güvenlik nedeniyle günümüz koşullarının gereği olarak yeraltına alınması gerekmektedir. Güzergâh seçimindeki zorluklardan dolayı, yapımında fazladan maliyet meydana getiren gereksiz dolanmalara neden olan havai hatların, ilk tesis maliyeti daha pahalı olan yeraltı kablo hatları haline dönüştürülmesiyle şehir içindeki elektrik dağıtımının teknik açıdan daha verimli ve daha kazançlı olması amaçlanmaktadır. Bu çalışmayla; planlı ve sistemli olarak edinilen teorik bilgilerin ışığında daha önceden kullanılmayan elektrik dağıtım şebeke hesapları için geliştirilen MapInfo tabanlı ENDAPYGIS programı yardımıyla seçilen örnek bölgede mevcut havai hat yerleşimleri gerçekçi bir şekilde modellenmiş; sonrasında aynı bölgedeki havai hatlar yeraltı kablo hatları haline dönüştürülerek modellenmiştir. Bu farklı iki durum için gerilim düşümü, güç kayıpları ve maliyet açısından karşılaştırma analizi yapılarak, programın sonuç çıktıları ışığında bu dönüşümün avantajları ve dezavantajları irdelenmiştir. Yeraltı kablo hatlarının yapım maliyetleri daha yüksek olmasına rağmen; gerilim düşümü, güç kaybı, uzun ömürlülük, arıza sıklığı vb. açılarda havai hatlara göre çok daha avantajlı olduğu gözler önüne serilmiştir. Yukarıda bahsedilen parametrelerin yeraltı kablo hattı ve havai hat durumlarındaki karşılaştırmaları yapılırken daha önceden kullanılmayan ENDAPYGIS programından yararlanıldığı için özgün bir çalışma ile gündemde olan bir araştırma konusu, sistematik araştırma ve incelemeler sonucunda toplanan, gruplandırılan ve sentezlenen verilerin, yorumlanması ve değerlendirilmesiyle sayısal verilerle elde edilen sonuç bulguları kullanılabilir hale getirilerek konu ile ilgili literatüre katkıda bulunulacaktır.