Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: BERHİV ALTUN
Danışman: SEÇİL ÖZKAN
Özet:Araştırmada İki ilkokulda öğrenim gören öğrencilerin ebeveynlerinin sağlık okuryazarlığı düzeyinin özyeterlilik üzerinde etkili olabileceği öngörülerek bu ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ankara İlinde 30 Mayıs - 3 Haziran 2016 tarihleri arasında, İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Çankaya ve Sincan İlçelerinde yer alan iki ilkokulda öğrenim gören öğrencilerin ebeveynlerinden 226'sına ulaşılmıştır. Ulaşım yüzdesi %92,2'dir. Veri kaynağı olarak içerisinde tanımlayıcı sorular, sağlık okuryazarlığı ve genel özyeterlilik ölçeklerinin bulunduğu anket formu kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Araştırmaya katılan ebeveynlerin %64,62sı annelerden oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 37,30±5 ve ortancası 55 (24-60)'tir. Katılımcıların %68,6'sı lise ve üstü eğitim düzeyinde, %40,7'si ev hanımıdır. Çalışmamızda yetersiz-sınırlı sağlık okuryazarlığı düzeyi %64,6; sağlık okuryazarlığı indeksi ortalaması 29,99±9,12; ortancası 29,68(3,13-50,0); genel özyeterlilik ortalaması 62,63±10,34; ortancası 62 (39-83) bulunmuştur. Katılımcıların eğitim düzeyi ile sağlık okuryazarlığı ve genel özyeterlilik düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,001). Çalışmada genel özyeterlilik ve sağlık okuryazarlığı arasında pozitif yönde ve güçlü düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=0,70; p<0,05). Katılımcıların yaşı ile genel özyeterlilik skoru arasında pozitif yönde ve zayıf düzeyde bir ilişki saptanmıştır (r=0,20; p<0,05). Katılımcı ebeveynin cinsiyeti ile genel özyeterlilik arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur ve erkeklerde genel özyeterlilik puanının daha yüksek olduğu saptanmıştır (OR:4,14;%95GA.1,31-13,01)(p<0,05). Bu çalışma ülkemizde sağlık okuryazarlığı ve genel özyeterliliği birlikte değerlendiren ilk çalışmadır. Sağlık okuryazarlığı ile ilgili çalışmalar ülkemizde son yıllarda artmış olsa da, dünyadaki alanyazın dikkate alındığında henüz yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır, daha geniş tabanlı sağlık okuryazarlığı araştırmalarına ihtiyaç vardır.