Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YASEMİN ORTABÜK
Danışman: Hatice Şıngır
Özet:
Bu araştırmada, lise
öğrencileri ve ebeveynlerinin fonksiyonel olmayan tutum, olumsuz otomatik
düşünce ve sosyal medya bağımlılıkları arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca,
lise öğrencileri ve ebeveynlerinin fonksiyonel olmayan tutum ve olumsuz
otomatik düşüncelerinin birlikte, sosyal medya bağımlılıklarını yordama gücü
araştırılmıştır. Bununla birlikte, lise öğrencileri ve ebeveynlerinin fonksiyonel
olmayan tutum, olumsuz otomatik düşünce ve sosyal medya bağımlılıklarının, demografik
değişkenlere (cinsiyet, yaş, sınıf, ailenin gelir düzeyi, akademik başarı ile
günlük ortalama sosyal medya kullanım süresine) göre farklılaşıp
farklılaşmadığı belirlenmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli
kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, uygun örneklem yöntemiyle belirlenmiştir.
Katılımcılar, Bursa ilinde öğrenim gören farklı ilçe ve okullardan, 1547
lise öğrencisi ve 380 ebeveynden oluşmaktadır. Öğrenci ve
ebeveynler için ayrı ayrı hazırlanmış demografik bilgi formu, Fonksiyonel
Olmayan Tutumlar Ölçeği Kısa Form (FOTÖ-R),
Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ) ve Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği
(ESMBÖ) uygulanmıştır. Verilerin analizi için Pearson korelasyon
analizi, çoklu doğrusal regresyon analizi ve bağımsız örneklemler t testi, tek
yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır.
Öğrencilerin değişkenlerle ilgili araştırma bulgularına göre, FOTÖ-R, ODÖ ve ESMBÖ puanları arasında, pozitif yönde,
orta düzeyde, anlamlı ilişki tespit edilmiştir. FOTÖ-R ve ODÖ’nün birlikte, ESMBÖ’nün
anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. FOTÖ-R’nin, cinsiyete, yaşa,
sınıf seviyesine, gelir düzeyine ve akademik başarılarına göre farklılaşmadığı;
günlük ortalama sosyal medya kullanım düzeyine göre farklılaştığı tespit
edilmiştir. ODÖ’nün, yaş ve sınıf seviyesine göre farklılaşmadığı; cinsiyete,
gelir düzeyine, akademik başarıya ve günlük ortalama sosyal medya kullanım
düzeyine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. ESMBÖ’nün, gelir düzeyi ve
akademik başarılarına göre farklılaşmadığı; cinsiyet, yaş, sınıf seviyesi ve günlük
ortalama sosyal medya kullanım düzeyine göre farklılaştığı tespit edilmiştir.
Ebeveynlerle değişkenlerle ilgili araştırma bulgularına göre,
ebeveynlerin FOTÖ-R, ODÖ ve ESMBÖ puanları arasında,
pozitif yönde, orta düzeyde, anlamlı ilişki tespit edilmiştir. FOTÖ-R ve
ODÖ’nün birlikte, ESMBÖ’nün anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. FOTÖ-R’nin,
cinsiyete göre farklılaştığı, yaş, eğitim düzeyi ve günlük ortalama sosyal
medya kullanım düzeyine göre farklılaşmadığı; ODÖ’nün, cinsiyet, yaş, eğitim
düzeyi ve günlük ortalama sosyal medya kullanım düzeyine göre farklılaşmadığı; ESMBÖ’nün,
cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyine göre farklılaşmadığı, günlük ortalama sosyal
medya kullanım düzeyine göre farklılaştığı belirlenmiştir.