Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sultan Şükran TALANCI
Danışman: Necati Demir
Özet:
Bu araştırmanın temel amacı, 2013 yılı Okul Öncesi Eğitim Programı bağlamında okul öncesi dönem çocuklarının Türkçe eğitimlerinin nasıl desteklendiğinin incelenmesidir. Bu kapsamda nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analizle incelenmiştir. Araştırmanın nesnesi olan 2013 yılı Okul Öncesi Eğitim Programı, “amaçlar, içerik, öğrenme-öğretme süreci, değerlendirme, aile katılımı, özel gereksinimli çocuklara uyarlamalar” kategorileri altında dil gelişiminin desteklenmesine yönelik unsurlara yer verme durumu açısından ele alınmıştır. Araştırma sonucunda, 2013 yılı Okul Öncesi Eğitim Programının temel amaç ve ilkeleri arasında çocukların dil gelişimlerine yönelik maddelere yer verildiği görülmüştür. Dil gelişimine dair 12 kazanım belirlenmiştir. Bu kazanımlara ait 73 gösterge mevcuttur. Programın içeriği incelendiğinde, belirlenen hedefleri ve kazanımları kapsayacak biçimde tema/konu dağılımının düzenlenmediği saptanmıştır. Öğrenme-öğretme sürecine dair planlamalara bakıldığında ise on etkinlik çeşidine yer verildiği tespit edilmiştir. Bu etkinlik çeşitlerinden Türkçe etkinliği, okuma yazmaya hazırlık etkinliği, drama etkinliği, müzik etkinliği ve oyun etkinliğinin dil gelişiminin desteklenmesinde kullanılabilecek etkinlik çeşitleri olduğu görülmüştür. Okul öncesi eğitim sınıflarının mevcut fiziki şartlar göz önünde bulundurularak “öğrenme merkezi” adı altında çeşitli merkezlere ayrılmasının planlandığı belirlenmiştir. Bunlardan kitap merkezi, dramatik oyun merkezi ve müzik merkezine dair açıklamalarda bu merkezlerin dil gelişimini destekleyecek biçimde planlandığına dair ifadelere yer verildiği görülmüştür. Değerlendirme süreci bakımından programın çok yönlü olduğu tespit edilmiştir. Değerlendirme sürecinde kullanılan araçların, gelişim gözlem formları, gelişim gözlem formlarından hareketle yılda iki kez hazırlanan gelişim raporu ve gelişim dosyası (portfolyo) olduğu saptanmıştır. Çocukların dil gelişimlerinin ölçme ve değerlendirmesine özgü araçlara yer verilmediği tespit edilmiştir. Aile katılımının programın temel ilkeleri arasında kendine yer bulduğu görülmüştür. Bu doğrultuda, aile katılımını desteklemek için etkinlik planı formatında “aile katılımı” bölümüne yer verildiği belirlenmiştir. Benzer şekilde, programda özel gereksinimli çocukların dil gelişimlerinin desteklenmesi için öğrenme-öğretme sürecinde dikkat edilmesi gerekenlere yönelik bilgiler paylaşıldığı ve etkinlik planı formatına özel gereksinimli çocuklar için “uyarlama” bölümü eklendiği tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde, elde edilen bulgulardan hareketle, araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Okul Öncesi Eğitim Programı, Türkçe Eğitimi, Dil Gelişimi