Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA AVŞAR
Danışman: Sultan Ayaz Alkaya
Özet:
Araştırma, 10-11 yaş grubu öğrencilerde STAC stratejilerinin akran zorbalığı öğrenci
savunuculuğuna etkisini belirlemek amacıyla kontrol gruplu ön test, son test araştırma
tasarımı ile yarı deneysel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, Birleşik
Krallık’ın Galler bölgesindeki dört ilkokulun altıncı sınıf öğrencileri oluşturmuştur.
Örnekleme, velisinden izin alınan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan altıncı sınıf
öğrencileri (müdahale=38, kontrol=38) dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında Kişisel
Bilgi Formu, Arkadaşlık Niteliği Ölçeği ve Akran Zorbalığı Öğrenci Savunuculuğu Ölçeği
(AZÖSÖ) kullanılmıştır. Müdahale grubuna üç oturumdan oluşan STAC stratejilerini içeren
eğitim programı uygulanmıştır. Eğitim Mantık modeli ve ABCD modeline
temellendirilmiştir. Gruplar arasında cinsiyet, okul başarısı algısı ve akran zorbalığı
deneyimleri açısından anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p > 0,05). Gruplar arasında
arasında Arkadaşlık Niteliği Ölçeği ön test ile son test ortalama puanlarında anlamlı bir
değişim olmadığı saptanmıştır (p > 0,05). AZÖSÖ ve üç alt boyutunun ön test ortalama
puanları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı
bulunmuştur (p > 0,05). Eğitim sonrası, müdahale grubunda AZÖSÖ ve Zorbalığı
Durdurmak için Araya Girme Özgüveni alt boyutu ortalama puanlarının kontrol grubuna
göre anlamlı bir şekilde yükseldiği belirlenmiştir (p < 0,05). Zorbalık Bilgisi ve STAC
Stratejileri Bilgisi alt boyutlarının ortalama puanlarında gruplar arası anlamlı bir fark
olmadığı bulunmuştur (p > 0,05). Eğitim programının öğrencilerin savunuculuklarını,
zorbalık ve STAC stratejileri bilgilerini, zorbalığa müdahale özgüvenlerini arttırdığı
belirlenmiştir (p < 0,05). Araştırmada STAC stratejilerinin akran zorbalığında öğrenci
savunuculuğu üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Okullarda akran zorbalığını önlemek
için STAC stratejilerinin kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : Okul sağlığı, Akran desteği stratejileri, Akran zorbalığı, STAC,
Hemşire