Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mürsel BİÇER
Danışman: MEHMET GÜNAY
Özet:Bu çalısmanın amacı, streptozotosin ile diyabet olusturulmus akut yüzme egzersizi yaptırılan ratlarda çinko uygulamasının lipid peroksidasyonu, antioksidan kapasite ve laktat düzeyleri üzerindeki etkisinin arastırılmasıdır. Arastırma 80 adet Spraque – Dawley cinsi erkek ratlar üzerinde, Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Deney Hayvanları ünitesinde gerçeklestirildi. Çalısma protokolü Selçuk Üniversitesi Beden Egitimi ve Spor Yüksek Okulu Etik Kurulu tarafından onaylandı. Çalısmada kullanılan deney hayvanları esit sayıda 8 gruba ayrıldı: Grup 1 Genel Kontrol Grubu: Hiç bir uygulamanın yapılmadıgı normal diyetle beslenen grup. Grup 2 Çinko Uygulanan Kontrol Grubu: Normal diyetle beslenen ve buna ilave olarak 4 hafta boyunca, 6 mg/kg/gün intra peritoneal çinko sülfat uygulanan grup. Grup 3 Çinko Uygulanan Diyabetli Kontrol Grubu: Deri altı Streptozotocin (STZ) “40 mg/kg” uygulanarak diyabet olusturulduktan sonra 4 hafta boyunca, 6 mg/kg/gün intra peritoneal çinko sülfat uygulanan grup. 87 Grup 4 Yüzme Kontrol Grubu: Normal diyetle beslenen ve 30 dakika akut yüzme egzersizi yaptırılan grup. Grup 5 Çinko Uygulanan Yüzme Grubu: : Normal diyetle beslenen ve buna ilave olarak 4 hafta boyunca, 6 mg/kg/gün intra peritoneal çinko sülfat uygulanan ve 30 dakika akut yüzme egzersizi yaptırılan grup. Grup 6 Çinko Uygulanan Diyabetli Yüzme Grubu: Deri altı Streptozotocin (STZ) “40 mg/kg” uygulanarak diyabet olusturulduktan sonra 4 hafta boyunca, 6 mg/kg/gün intra peritoneal çinko sülfat uygulanan ve 30 dakika akut yüzme egzersizi yaptırılan grup. Grup 7 Diyabetli Yüzme Grubu: Deri altı Streptozotocin (STZ) “40 mg/kg” uygulanarak diyabet olusturulan ve 30 dakika akut yüzme egzersizi yaptırılan grup. Grup 8 Diyabet Grubu: Deri altı Streptozotocin (STZ) “40 mg/kg” uygulanarak diyabet olusturulan grup. Dört hafta süren çalısmanın bitiminde deney hayvanlarından dekapitasyonla alınan kan örneklerinde eritrositte GSH, serumda GPx, SOD ile plazma MDA ve laktat parametreleri kolorimetrik yöntemle, serum çinko degerleri ise atomik emisyon cihazıyla tayin edildi. Çalısmada en yüksek MDA degerleri grup 7’de elde edildi (p<0.001). Grup 8’in MDA düzeyleri grup 7’den düsük, diger grupların tamamından yüksekti (p<0.001). Grup 3, 4ve 6’nın MDA degerleri grup 7 ve 8’den düsük, grup 1, 2 ve 5’den yüksek bulundu (p<0.001). Grup 5’in en yüksek GSH degerlerine sahip bulundugu tespit edildi (p<0.001). Grup 6’nın GSH düzeyleri grup 5’den düsük, diger grupların tamamından yüksekti (p<0.001). Grup 2, 3 ve 4’ün GSH degerleri grup 5 ve 6’dan düsük, grup 1, 7 ve 8 ’den ise daha yüksekti (p<0.001). En yüksek GPx degerleri grup 5’de elde edildi (p<0.001). Grup 2’nin GPx parametresi grup 6’dan farklı degilken, grup 1, 3, 4, 7 ve 8’den önemli derecede yüksekti (p<0.001. Grup 6’nın aynı parametresi grup 3’den farklı degilken, grup 1, 4, 7 ve 8’den önemli derecede yüksekti (p<0.001). En yüksek SOD degeri grup 5’de elde edildi (p<0.001). Grup 6’nın SOD seviyeleri grup 5’den düsük, diger grupların tamamından daha yüksekti (p<0.001). Grup 2’nin SOD düzeyleri grup 6’dan farklı degilken, grup 5’den düsük, digerlerinden önemli sekilde yüksekti (p<0.001). Grup 3 ve 4’ün SOD parametresi grup 1, 7 ve 8’den yüksek, grup 2, 5 ve 6’dan düsüktü (p<0.001). Plazma laktat degerleri, grup 7’de diger grupların tamamından yüksekti (p<0.001). Grup 4’ün laktat parametresi, grup 7’den düsük, diger grupların tamamından daha yüksekti (p<0.001). Grup 1 ve 6’nın laktat seviyeleri grup 4 ve 7’den düsük, grup 2, 3, 5 ve 8’den yüksekti (p<0.001). Grup 5’in laktat degerleri grup 3 ve 8’den yüksek, diger grupların tamamından düsüktü (p<0.001). En yüksek serum çinko degerleri grup 2’de tespit edildi (p<0.001). Grup 5’in serum çinko parametresi ise grup 2’den düsük, diger grupların tamamından daha yüksekti (p<0.001). Grup 1’in çinko seviyeleri grup 2 ve 5’den düsük, diger grupların tamamından daha yüksek olarak tespit edildi (p<0.001). Grup 3 ve 6’nın çinko düzeyleri grup 4, 7 ve 8’den yüksek, grup 1, 2 ve 5’den daha düsüktü (p<0.001). Grup 4’ün çinko degerleri grup 7 ve 8’den yüksek, diger grupların tamamından düsüktü (p<0.001). Çalısmanın sonucunda elde edilen bulgular, diyabette ve akut egzersizde ortaya çıkan serbest radikal üretiminde artıs, antioksidan aktivitedeki baskılanma ve kas yorgunlugunun, çinko uygulamasıyla önlendigini göstermektedir. Diyabette ve akut egzersizde fizyolojik dozda çinko uygulaması saglık ve performans yönünden faydalı olabilir.