Özgün baskıresim derslerinde disiplinlerarası yaklaşımların akademik başarıya etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT ASLAN

Danışman: Güler Akalan

Özet:

Bu araştırmanın amacı; Türkiye’deki Eğitim Fakülteleri, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümlerinde yer alan, özgün baskıresim derslerinde, disiplinlerarası yaklaşıma dayalı bir öğrenme ortamı oluşturulmasının öğrencilerin akademik başarılarına etkisini belirlemektir. Araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı Seçmeli Sanat Atölye Özgün Baskıresim dersini alan 3. Sınıf öğrencilerinden deney grubunda yer alan 17 öğrenci ve kontrol grubunda yer alan 17 öğrenci olmak üzere toplamda 34 öğrenci ile çalışılmıştır. Araştırmada nicel ve nitel yöntemin birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemlerinden sıralı açıklayıcı desen yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerini toplamak için yarı deneysel desen türlerinden “sontest eşleştirilmiş kontrol gruplu desen” modeli kullanılmıştır. Nitel verilerde ise “görüşme formu” yaklaşımı kullanılmıştır. Uzmanların deney ve kontrol gruplarında yer alan öğrencilerin resimlerini puanlaması sonucu elde edilen puanların karşılaştırılmasında nonparametrik istatistik tekniklerinden Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Durum çalışması deseni kapsamında görüşme formu yöntemiyle elde edilen veriler kod ve kategorilere ayrılarak yazıya dökülmüştür. Elde edilen bu veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; disiplinlerarası yaklaşımlara göre hazırlanmış öğretim yöntemlerinin uygulandığı deney grubu öğrencileri ile geleneksel öğretim yöntemlerine göre hazırlanmış ders içeriğinin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinin baskıresim çalışmaları arasında anlamlı bir

vi

farklılığın oluştuğu görülmektedir. Öğrenciler teknik kısıtlamanın olmadığı, özgür düşünebildikleri ve her türlü malzemenin kullanılabildiği disiplinlerarası yaklaşımların kullanıldığı süreçte öğretilenleri değerli bularak, derse karşı daha pozitif bir yaklaşım içerisinde olmuşlardır. Öğrencilerin disiplinlerarası yaklaşımla uygulanan özgün baskıresim derslerinde; estetik algı, yaratıcı düşünme, eleştirel yaklaşım ve baskıresim teknikleri konusunda yeterli düzeyde bilgilenerek baskıresim tekniklerinin oluşum, olanak ve gelişim süreçleriyle birlikte diğer disiplinlerle olan bağlantısını yorumlayabilme yeterliliğini kazandıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlar; disiplinlerarası yaklaşımla oluşturulan baskıresim dersinin öğrencilerin baskı tekniklerini öğrenmelerinde etkili olduğunu ve öğrencilerin düşüncelerini sınırlar olmadan özgür bir şekilde yansıtmalarına, istedikleri teknik ve her türlü malzemeyi kullanmalarına fırsat verildiğinde daha yaratıcı ve özgün çalışmalar yapabildiklerini göstermektedir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan hareketle bu alana yönelik oluşturulacak programlar için başarıyı arttırabilecek, literatürü zenginleştirebilecek ve yeni anlatım yolları sağlayabilecek önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Sanat eğitimi, disiplinlerarası yaklaşım, baskıresim, baskıresimde çağdaş yaklaşımlar.