Ortaöğretim 9. Sınıf İngilizce Öğretim Program Kazanımlarının ve 9. Sınıf İngilizce Ders Kitabı Etkinliklerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İngiliz dili eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: ESRA ÖZTÜRK

Danışman: Cem Balçıkanlı

Özet:

Bloom taksonomisi program kazanımları, ders etkinlikleri ve sınav sorularının değerlendirilmesinde sıklıkla kullanılan sınıflandırmalardan biridir. 2001 yılında Bloom’un öğrencileri tarafından güncellenen taksonomi de orijinal taksonomi gibi birçok çalışmada kullanılmıştır. Bu çalışmada 2018 yılında güncellenen Ortaöğretim 9. sınıf İngilizce ders programındaki kazanım ifadeleri ile 9. sınıf İngilizce ders kitabındaki etkinliklerin Bloom taksonomisinin bilişsel süreç ve bilgi boyutuna göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, araştırmanın diğer bir amacı da yenilenmiş Bloom taksonomisinin bilişsel süreç ve bilgi boyutuna göre sınıflandırılmış kazanım ifadeleri ve ders kitabı etkinlikleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Karma yöntem çerçevesinde gerçekleştirilen çalışmada veriler döküman analizi kullanılarak toplanmış ve içerik analizi yoluyla da analiz edilmiştir. Ortaöğretim 9. sınıf İngilizce ders programı ve 9. sınıf İngilizce ders kitabı yararlanılan başlıca dökümanlardır. Ortaöğretim 9. sınıf İngilizce ders programındaki kazanım ifadeleri, Stanny (2016) tarafından geliştirilen ve fiillerin yenilenmiş taksonominin bilişsel süreç basamaklarına sınıflandırılmasını içeren fiil listesi kullanılarak analiz edilmiştir. Öte yandan, ders kitabındaki etkinlikler ise öğrenciden hangi bilişsel basamakta işlem görmesi hedeflendiği tespit edilerek analiz edilmiştir. Bulgular betimleyici analiz çerçevesinde

yüzde ve sıklık değerleri hesaplanarak tablolaştırılmıştır. Ortaöğretim 9. sınıf İngilizce ders programı ve 9. sınıf İngilizce ders kitabı etkinliklerinin bilişsel süreç bakımından alt düzey düşünme becerileri olan ‘anlama’ ve ‘uygulama’ basamaklarında, bilgi boyutu bakımından ise kavramsal bilgi basamağında yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Buna karşılık üst düzey düşünme becerilerine sınırlı olarak yer verildiği ve bilişötesi bilgi boyutuna ise hiç yer verilmediği görülmüştür. Çalışmanın sonuçlarına dayanarak öğretmenlere, program geliştiricilere ve ders kitabı yazarlarına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Program değerlendirme, Bloom’un yenilenmiş taksonomisi, Bilişötesi bilgi, Üst düzey düşünme becerileri