Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kara Harp Okulu Komutanlığı, Savunma Bilimleri Enstitüsü, Harekat Araştırma Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TANSU ŞENGÜL
Danışman: Cevriye Gencer
Özet:
İnsansız hava aracı sistemlerinin (İHAS) kullanım alanları her geçen gün genişlemekte, sahip oldukları yetenekler artmaktadır. Türkiye'de İHAS, ağırlıklı olarak güvenlik güçleri tarafından sınır ihlalleri ve iç güvenlik olaylarının tespit/önlenmesi maksadıyla kullanılmaktadır. İnsansız hava aracı (İHA), yer kontrol istasyonunda (YKİ) bulunan operatör tarafından kullanılır. YKİ ile İHA arasındaki iletişim, haberleşme menziline kadar olan mesafe içinde ve görüş hattında her hangi bir engel olmadığı sürece devam eder. Başka bir ifadeyle YKİ ile İHA arasında çizilecek hayali çizgi, başka bir cisim tarafından kesilirse, operatör İHA'ya komut veremez ve araç en son aldığı komut doğrultusunda tekrar iletişim sağlanıncaya veya düşünceye kadar kontrolsüz olarak uçmaya devam eder. İHAS yerleştirilecek aday üsler, diğer havaalanlarından farklı olarak görüş analizine tabi tutulmalıdır. Bu sayede sistemin teknik özellikleri içinde belirlenen haberleşme menzilinin ne kadarlık bölümünde hava aracının kontrol edilebileceği, hangi yükseklikte nerelerde görev icra edilip edilemeyeceği belirlenmiş olur. İHAS haberleşme menzilini arttırmak için, YKİ 'ye fiber optik kablolarla bağlı, operatöre ihtiyaç duymadan çalışan, yönlendirilebilir antenlerden oluşan ileri uç haberleşme istasyonları (İUHİ) kullanılabilir. YKİ haberleşme menzilinden veya görüş hattından çıkan ve İUHİ sorumluluk sahasına giren hava aracı, YKİ tarafından iletilen komutları, İUHİ vasıtasıyla alır ve görevine devam eder. İUHİ yerleştirilecek noktalarda, tıpkı YKİ yerleştirilecek noktalar gibi görüş analizine tabi tutulmalıdır. Bu tezde Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından güvenlikten sorumlu bir kamu kurumu için temin edilecek İHAS'ın, yer seçimi problemi ele alınmıştır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'ni içine alan bir sorumluluk sahası seçilmiş, sorumluluk sahası içinde bulunan sivil ve askeri havaalanları alternatif üsler olarak değerlendirilmiştir. Geçmiş yıllarda yaşanan terör olayları değerlendirilerek gözetlenmesi gereken hedef noktalar oluşturulmuştur. Kamu kurumunun İHAS temin etmekteki maksadı, tek bir üs ve yeterli sayıda İUHİ ile tüm hedef noktalarını gözetlemektir. Bu tezde, coğrafi bilgi sistemleri ile aday noktaların görüş analizleri yapılmış, küme kaplama modeli ile İUHİ'ler ile birleştirilmiş aday üsler oluşturulmuş ve son olarak tespit edilen hedefler doğrultusunda öncelikli ve eşit ağırlıklı hedef programlama modelleri ile etkin çözümlere ulaşılmıştır.