Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AKİLE KARAASLAN EŞER
Danışman: Sultan Ayaz Alkaya
Özet:
AraĢtırma, kanser tedavisinde oral antikanser ilaç kullanan hastalar için geliĢtirilen mobil
uygulamanın (OKTED) ilaç uyumu ve semptomlar üzerine etkisini belirlemek amacı ile
yapılmıĢtır. Randomize kontrollü tasarımla yapılan araĢtırmanın örneklemini iki farklı
üniversite hastanesinin onkoloji polikliniğine baĢvuran 98 hasta oluĢturmuĢtur. AraĢtırma
77 hasta (38 müdahale ve 39 kontrol) ile tamamlanmıĢtır. Verilerin toplanmasında Hasta
Tanıtım Formu, Oral Kemoterapi Uyum Ölçeği (OKUÖ) ve Memorial Semptom
Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ) kullanılmıĢtır. Verilerin analizinde ki-kare, bağımsız
gruplarda t testi ve doğrusal karma etki modeli kullanılmıĢtır. Müdahale grubundaki
hastalar mobil uygulama ile 6 ay boyunca takip edilmiĢtir. Mobil uygulama; oral antikanser
ilaca yönelik bilgiler, semptoma özgü öneriler ve kullanıcıyla etkileĢim sağlayan sorucevap
modülünden oluĢmuĢtur. Müdahale ve kontrol grubu arasında OKUÖ ön test
ortalama puanları arasında fark olmadığı (p>0,05), 1., 3. ve 6. ay ölçümlerde müdahale
grubunun OKUÖ ortalama puanının yükseldiği belirlenmiĢtir (p<0,05). Müdahale ve
kontrol grubu arasında MSDÖ ölçüm ortalama puanları arasında fark olmadığı (p>0,05), 3.
ve 6. ay izleminde müdahale grubunun MSDÖ ortalama puanında azalma olduğu
belirlenmiĢtir (p<0,05). AraĢtırma sonucunda, mobil uygulamanın semptom yönetiminde
ve tedaviye uyumu arttırmada etkili olduğu belirlenmiĢtir. AraĢtırmadan elde edilen
sonuçlar doğrultusunda, oral antikanser ilaç kullanan hastalarda mobil uygulamanın
tedaviye uyum ve semptom yönetiminin arttırılmasında kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : HemĢirelik, Ġlaç Uyumu, Kanser, Mobil Uygulama,
Oral Antikanser Ġlaç, Oral Kemoterapi, Semptom Yönetimi