Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emel KILIÇ
Danışman: MUSTAFA SARIKAYA
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmanın amacı, yedinci sınıf öğrencilerinin elektrik konusunu kavramalarına, bilgilerin kalıcılığına ve fene karşı tutumlarına kavram haritası tekniği ve cinsiyet etkilerini araştırmaktır. Araştırma, öntest-sontest kontrol gruplu deneysel bir çalışma olup, bir İlköğretim Okulu'nda 2008-2009 Eğitim-Öğretim Yılı'nda eğitim gören yedinci sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi, toplam 36 öğrenciden (deney: n = 18, 8 kız ve 10 erkek; kontrol: n = 18, 10 kız ve 8 erkek) meydana gelmiştir. Kontrol grubundaki öğrenciler ile dersler geleneksel öğretim yöntemi ile işlenirken, deney grubunda kavram haritaları temelli öğretim etkinlikleri ile sunulmuştur. Her iki grupta da öğretim işlemi araştırmacı tarafından yerine getirilmiş ve işlem, haftada 4 ders saati olmak üzere toplam 4 hafta sürmüştür. Araştırmanın verileri, Fen Önbilgi Testi (FÖT), Elektrik Başarı Testi (EBT) ve Fene Karşı Tutum Testi (FKTT) ile toplanmıştır. Her iki gruba her üç test de öntest olarak uygulanırken, işlem sonrası EBT, hem sontest ve hem de kalıcılık testi olarak uygulanırken, FKTT sontest olarak uygulanmıştır. İki sürekli bağımlı değişken (EBT ve FKTT) ile ilgili araştırmanın hipotezleri (null hipotezleri), SPSS 10.0 programı kullanılarak ilişkisiz örneklem t-testi ve ilişkili örneklem t-testi ile analiz edilmiştir. Analiz öncesi, parametrik hipotez testlerinden olan t-testinin normallik varsayımı, Shapiro-Wilk testi ile test edilmiştir. Bu varsayımın gerek işlem gruplarında, gerekse cinsiyet gruplarında bütün testler için (FÖT, EBT ve FKTT) hemen hemen sağlandığı görülmüştür. Hipotez testlerinde anlamlılık düzeyi, geleneksel anlamlılık düzeyi olan = .05 atanmıştır. İşlem öncesi FÖT, EBT ve FKTT örnekleme öntest olarak uygulanmıştır. Deney ve kontrol grupları ile kız ve erkek öğrencilerin FÖT, EBT ve FKTT öntest puanları arasında anlamlı bir farkın olup olmadığı ilişkisiz örneklem t-testi ile test edilmiştir. T-testi sonuçları, hem deney ve kontrol gruplarının ve hem de kız ve erkek öğrenci gruplarının her üç testin öntest ortalamaları bakımından denk olduğuna işaret etmiştir. Deney ve kontrol grupları, öntest puanları bakımından denk oldukları için sontest ve kalıcılık testi ortalamaları ilişkisiz örneklem t-testi ile karşılaştırılmıştır. Yine kız ve erkek öğrenci grupları, öntest puanları bakımından denk oldukları için sontest ve kalıcılık testi ortalamaları ilişkisiz örneklem t-testi ile karşılaştırılmıştır. İlişkisiz örneklem t-testi sonuçları, deney ve kontrol gruplarının EBT sontest, FKTT sontest ve EBT kalıcılık testi ortalamaları arasında anlamlı bir farkın olmadığı null hipotezlerini reddetmeyi başarabilmiştir. Her üç testte de deney grubunun ortalaması kontrol grubunun ortalamasından daha büyük olduğundan işlemin (kavram haritası temelli fen öğretimi) etkili olduğu söylenebilir. İlişkisiz örneklem t-testi sonuçları, kız ve erkek öğrenci gruplarının EBT sontest ve FKTT sontest ortalamaları arasında anlamlı bir farkın olmadığı null hipotezlerini reddetmeyi başaramamıştır. Bu sonuca göre, cinsiyet farkının feni öğrenme ve fene karşı tutumda önemli olmadığı söylenebilir. Ayrıca, işlem gruplarının EBT ve FKTT öntest ve sontest ortalamaları arasında anlamlı bir farkın olmadığı null hipotezleri ilişkili örneklem t-testi ile test edilmiş, t-testi sonuçları bu dört hipotezin tamamını reddetmeyi başarabilmiştir. Bu sonuca göre, öntestten sonteste deney grubu ve kontrol grubu işlemlerinin her ikisinin de gerek feni öğrenmede ve gerekse fene karşı olumlu tutum geliştirmede etkili oldukları söylenebilir. Bu sonuçların ışığında, fen derslerinin kavram haritası kullanılarak işlenmesinin öğrenci başarısı ve fene karşı öğrenci tutumu üzerinde olumlu etkilere sahip olduğu bulgusuna varılmıştır. Ayrıca, cinsiyet farkı, feni öğrenme ve fene karşı tutum geliştirmede önemli değildir. Eğitimsel bir çıkarım olarak, başarılı bir fen eğitimi için, fen öğretmenlerinin ve fen programı geliştiricilerinin kavram haritası temelli öğrenmeyi dikkate almalarının yerinde olacağı sonucuna varılmıştır.