Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: MERVE BAYSAL
Danışman: MEHMET TAYFUN YILDIRIM
Özet:Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze kadar Ankara'da farklı tiplerde konutlar üretilmektedir. Üretilen bu konutlar tipolojik bağlamda bağımsız evler, ikiz evler, sıra evler, teras evler, apartmanlar, nokta bloklar ve duvar bloklar olarak sınıflanmaktadır. Kentsel yerleşim biçimi bağlamında parsel içi yerleşim konutlar ve ada içi yerleşim konutlar olarak da sınıflanmaktadır. Konut üretim yöntemlerine göre ise konutlar, kooperatifler, küçük girişimci (yapsat) ve büyük sermayeli inşaat şirketleri üretimi şeklinde sınıflanmaktadır. Son dönemde büyük inşaat firmaları tarafından üretilen ve konut tipolojisinde farklılaşan kapalı-güvenlikli konut yerleşimlerinde, konut grubu yakın çevresinde veya konut bloğu içerisinde konut işlevine ek yüzme havuzu, sağlık birimleri, alışveriş, rekreatif mekânlar inşa edildiği görülmektedir. Parsel yerleşimi toplu konutlarda kullanıcılar bu işlevlere kent ölçeğinde konuttan bağımsız mesafelerde ulaşırken, kapalı- güvenlikli konutlarda ise güvenlik sınırı içerisinde ulaşabilmektedir. Bu tez çalışmasında, Ankara'da farklı dönemlerde inşa edilen, yapım yöntemlerine göre yapı kooperatifleri, yapsatlar, toplu konutlar ve özel girişim aracılığı ile üretilen konutlar mekân sentaksı yöntemiyle analiz edilmiştir. Yöntem, apartman birim konutu, kapalı toplu konut birim konutu, kapalı toplu konut birim konutuna bağlı kabuk içi ek mekânlar dâhil edilerek 3 farklı plan tipinde kullanılmıştır. Kullanıcı davranışları ve mekânsal örgütlenme mantığını veren sayısal sonuçlar elde edilmiştir. Sonuç olarak, kapalı konut sitesi konut birimlerinde ebeveyn banyosu, giyinme odası gibi ek mekânların oluşmasına rağmen; tüm tiplerde, konut içi mekânsal organizasyonda değişikliğin olmadığı ve gece gündüz bölümü ayrımı, yatak odası sayıları gibi benzerliklerin devam ettiği gözlemlenmiştir. Sentaktik analizlerde, kapalı konutlarda konut birimi dışı ve kabuk içi ek mekanlar konfigürasyona dahil edildiğinde; mekan entegrasyon değerlerinde değişmeler görülmüştür. Parsel bazında apartman konutların, kullanıcıları kent kullanımına yönlendirdiği, kapalı güvenlikli konutların ise sunduğu sosyal donatılar ile kentten kısmen izole ettiği ve parsel bazlı apartman konut tipine oranla şehirden daha ayrışmış yaşam sunduğu sayısal olarak gözlenmektedir.