ORTAÖĞRETİM IX. SINIF COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI'NIN UYGULANMASINDA YAŞANAN SORUNLARIN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ (ANKARA İLİ ÖRNEĞİ)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurdane GÜNGÖR KAZAN

Danışman: ÜLKÜ ESER ÜNALDI

Özet:

Araştırmada; 2005 yılında uygulamaya konulan IX. Sınıf Coğrafya Öğretim Programı'yla ilgili öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar, öğretmen görüşleriyle değerlendirilmiştir. Öğretmenlerin uygulayıcılar olarak programa ilişkin görüşleri araştırmanın temel noktasıdır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Ankara ilindeki ortaöğretim okullarında görev yapan coğrafya öğretmenleri oluşturmaktadır. Örneklemi ise; Ankara ilinde ortaöğretim kurumlarında görev yapan 207 coğrafya öğretmeni oluşturmaktadır. Programın uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri araştırılmış, ayrıca programa ilişkin öğretmen görüşlerinin okul türü ve diğer değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede öğretmenlere uygulanmak üzere 51 sorudan oluşan bir anket formu geliştirilmiştir. 60 öğretmen üzerinde pilot uygulaması yapılarak güvenilirliği az olan 3 anket maddesi anketten çıkarılmıştır. 48 sorudan oluşan anket formunun uygulanmasıyla elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın alt problemlerinin analizinden elde edilen cevapların frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Değişkenlere göre farklılıkların tespit edilmesi amacıyla t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi Testi ve anlamlı farklılık olan gruplarda, anlamlı farklılığın hangi gruplar arasında oluştuğunu tespit etmek için Scheffe Çoklu Karşılaştırma Testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin programın geneli, genel amaçları, içeriği öğrenme-öğretme süreci ve ölçme-değerlendirme boyutlarına ilişkin görüşleri incelenmiş, sadece ölçme-değerlendirme boyutuna ilişkin görüşlerin hizmet süresi değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmenlerin en fazla sorun olarak; programın uygulamasıyla ilgili verilen öğretmen eğitim faaliyetlerini yetersiz buldukları, programın felsefesi ile yetiştirildikleri sistem arasında büyük ölçüde farklık görüldüğü, Coğrafya Öğretim Programı'nın uygulanmasına başlanılmadan önce gerekli alt yapı hazırlıklarının oluşturulmadığı, kılavuz kitaba ihtiyaç duydukları, okullarda coğrafya sınıfı oranının düşük olduğu, Coğrafya sınıfı olan okulların ise yeterli donanıma sahip olmadığı, CBS kullanma düzeylerinin henüz çok düşük olduğu, Programı'nın dilinin açık, sade ve anlaşılır nitelikte olduğu düşüncesinin zayıf olduğu, Programda bulunan uygulama ile ilgili açıklamaların öğretmenlere rehberlik etme konusunda bazı sıkıntıların yaşandığı, kazanımlar için bir yıllık sürenin az olduğu, Programı'nın kazanımlarla ilgili öngördüğü etkinlik uygulamaları için haftalık 2 ders saatinin yetersiz olduğunu düşündükleri, Coğrafya Öğretim Programı'nın öngördüğü gezi gözlem, arazi çalışmaları gibi uygulamalarda sıkıntılarla karşılaşıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca okullarda CBS için gerekli ve yeterli şartların olmadığı, mevcut ders kitabının uygulamayı kolaylaştırmadığı, ölçme değerlendirme etkinlikleri yaparken ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin hepsini kullanmakta çeşitli sorunlarla karşılaşıldığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır.