Hastane atıksularının arıtımı ve yönetimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHARREM BARIŞ PEKCAN

Danışman: Beril Akın

Özet:

Son yıllarda tüm Dünyada hastane atıklarının yönetimi konusundaki çalışmalara olan ilgi artmış olmasına rağmen, hastanelerden, medikal araştırma laboratuvarlarından, sağlık ocaklarından kaynaklanan atıksuların yönetimi ve arıtımı konusunda yeterli özen gösterilememiştir. Hastanede oluşan atıksuların kompozisyonu, evsel atıksulara benzer olmasına rağmen; ilaç aktif maddeler, diyagnostik tanı amaçlı kullanılan çok sayıda farklı nitelikte kimyasallar ve dezenfektanlar ile kirlenmesinden dolayı, bünyesinde birçok kimyasal madde barındırabilmektedir. Hastane atıksularının yönetilebilirliği ile ilgili uygulamalar incelendiğinde, belirli bir standart olmadığı ve ülkelere göre değişiklik gösterdiği görülmektedir. Hastanelerden kaynaklanan atıksular evsel atıksuya benzer şekilde değerlendirilmektedir ve çoğunlukla herhangi bir ön işlem uygulamadan doğrudan kanalizasyona verilerek uzaklaştırılmaktadır. Bu tez çalışmasında dört farklı pilot sağlık kuruluşundan mevsimsel olarak alınan numuneler konvansiyonel parametreler ve ağır metaller açısından analiz edilmiştir. Analiz çalışmaları yapılan hastane atıksularının kompozisyonları Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nin Tablo 25’inde bulunan kanalizasyon ve derin deniz deşarjı limit değerleriyle karşılaştırılmıştır. Elde edilen bu veriler doğrultusunda, Ülkemizde faaliyet gösteren hastane atıksularının karakterizasyonunun pilot ölçekte incelenmesi sağlanmış ve mevcut uygulamaların Yönetmeliklerimiz çerçevesinde değerlendirmesi yapılmıştır. Tez çalışmasının ikinci basamağında ise, hastane laboratuvar atıksularının karakterizasyonu belirlenmeye çalışılmış ve pilot ölçekli ön arıtım çalışması gerçekleştirilerek söz konusu arıtılmış atıksuların kanalizasyon deşarj standartları ile karşılaştırılması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, hastane atıksularındaki atıksu kirletici kompozisyonları, atıksu kirliliği açısından hastane laboratuvar ve tanı merkezlerinde oluşan atıksuların kirlilik yükleri ve bu tür atıksuların ön arıtıma tabi tutulması ile hastane atıksularının kanalizasyon atıksu deşarj limitlerini sağlama kapasitesi değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler : Hastane atıksuyu, hastane atıksu arıtımı, atıksu yönetimi