Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: EMRE ER
Danışman: TEMEL ÇALIK
Özet:Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre okulların değişime açıklığı ile değişim kapasitesi arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde desenlenmiş betimsel bir çalışmadır. Araştırmanının örnekleminin belirlenmesinde tabakalı örnekleme tekniği kullanılarak Samsun ili merkez ilçelerinden seçilen 20 ilköğretim okulunda görevli 599 öğretmene uygulama yapılmıştır. Araştırmada ilköğretim okulu öğretmenlerinin okulun değişime açıklığına ilişkin algı düzeylerini belirlemek amacıyla Kearney ve Smith (2008) tarafından geliştirilen ve Demirtaş (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan Okulların Değişime Açıklığı Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Değişim Kapasitesi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 15.00 programı kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenlerin incelenmesinde Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, öğretmenlerin görüşlerinin cinsiyet, branş, yaş, kıdem ve okuldaki hizmet süresi gibi demografik değişkenlere göre farklılığının analizinde ise t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, öğretmenlerin değişime açıklıkları ile kişisel ustalık düzeyleri ve öğretmenlerin değişime açıklıkları ile iş birliği arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Ayrıca, öğretmenlerin okul müdürlerinin değişime açıklığına ilişkin algıları ile değişim kapasitesi boyutlarından en yüksek korelasyonun paylaşılan vizyonda gerçekleştiği görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algılarının branş ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığını göstermektedir. Ancak, öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algıları yaş, hizmet süresi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algılarında yaşa, hizmet süresine ve mesleki kıdeme göre meslekte daha yeni olan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algılarının branş, cinsiyet, yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermediği görülmüştür. Ancak, öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algıları hizmet süresi değişkenine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Bulundukları okullarda hizmet süreleri daha az olan öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algılarının daha olumlu olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda, okul müdürlerinin ve öğretmenlerin değişime açıklığının, değişim kapasitesinin bütün alt boyutlarının anlamlı yordayıcıları olduğu görülmüştür. Paylaşılan vizyonun en güçlü yordayıcısı okulu müdürünün değişime açıklığı, iş birliği ve kişisel ustalığın en güçlü yordayıcısı ise öğretmenlerin değişime açıklığıdır. Araştırma sonunda, okullarda değişim kapasitesinin geliştirilmesi bağlamında hizmet süresi az olan öğretmenlerin okulda etkin olmasının ve okulların farklı gelişim düzeylerine göre ele alınarak değişim ihtiyaçlarının belirlenmesinin önemli olduğu gibi önerilerde bulunulmuştur.