Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sadiye Keleş
Danışman: FATMA ALİSİNANOĞLU
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araştırmanın amacı, 48 60 aylık çocuklar için Öz-Düzenleme Batarya'sının geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması ve Kültürel Tarihsel Kuram Bağlamında Hazırlanan Öz-Düzenleme Eğitim Programı'nın okul öncesi eğitime devam eden 48-60 aylık çocukların öz-düzenleme gelişimleri üzerine etkisinin incelenmesidir. Araştırma iki farklı araştırma modeli kullanılmıştır. İlk olarak "48-60 Aylık Çocuklar İçin Öz-Düzenleme Bataryası"nın geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmak amacıyla tarama modeli kullanılmış ve ikinci olarak "Kültürel-Tarihsel Kuram Bağlamında Hazırlanan Eğitim Programı"nın 48-60 aylık çocukların öz-düzenleme gelişimleri üzerindeki etkisini test etmek amacıyla deneme modeli kullanılmıştır. Bu nedenle araştırma iki farklı grup ile yürütülmüştür. Araştırmanın ilk grubunun evrenini Sakarya İlinde bulunan bağımsız anaokullarına devam eden ve normal gelişim gösteren 48 60 aylık çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu ise, Sakarya İlinde bulunan bağımsız anaokullarına devam eden ve normal gelişim gösteren 101 48 60 aylık çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın ikinci grubu ise Kültürel-Tarihsel Kuram Bağlamında Hazırlanan Eğitim Programı'nın uygulandığı çalışma grubudur. Araştırma grubu, iki deney (Grup I ve Grup III) ve iki kontrol (Grup II ve Grup IV) grubu olmak üzere dört farklı gruptan oluşmaktadır. Araştırma grubunu 31 deney grubu, 32 kontrol grubu olmak üzere toplam 63 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada 48 60 aylık çocukların öz-düzenleme gelişimlerini belirlemek için Kochanska ve arkadaşlarının geliştirmiş olduğu görevlere ek olarak çalışma belleğini test etmek için iki farklı görev ve planlama becerisini test etmek için Londra Kulesi Testi'nden oluşan bir batarya ("48-60 Aylık Çocuklar İçin Öz-Düzenleme Bataryası) kullanılmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonucunda ilgili bataryanın 4 faktörden oluştuğu tespit edilmiştir. Deney gruplarına (Grup I ve Grup III) dahil olan çocuklara 6 haftalık öz-düzenleme gelişimine yönelik "Kültürel-Tarihsel Kuram Bağlamında Hazırlanan Öz-Düzenleme Eğitim Programı" uygulanmıştır. İlgili batarya Grup I ve Grup II'de yer alan çocuklara, ön test ve son test olarak; Grup III ve Grup IV'de yer alan çocuklara ise yalnızca son test olarak uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, Kültürel-Tarihsel Kuram bağlamında hazırlanan eğitim programının 48 60 ay aralığındaki çocukların öz-düzenleme gelişimlerini 3 boyutta desteklediği saptanmıştır: Çalışma belleği ve planlama açısından sunulan uyaranların (Londra Kulesi Testi gibi) yanı sıra sistemli bir eğitim programının uygulanması durumunda, çocukların bu alanda ilerlemeler gösterdiği tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra başlatma/bastırma boyutu ve doyumu erteleme boyutu açısından Vygotsky'nin görüşleri doğrultusunda hazırlanan eğitim programının etkili olduğu saptanmıştır. Ancak motor kontrol boyutunun uygulama etkisine ya da eğitim programı etkisine rastlanmamıştır.