Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, TEDARİK VE LOJİSTİK YÖNETİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Halil Hilmi ÖZ
Danışman: Bahar Özyörük
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Tersine lojistik, ekonomik, hukuksal, çevresel faktörlerdeki gelişmeler neticesinde giderek daha önem arz eden bir aktivite haline gelmiştir. Tedarik zincirinin bir bölümünü oluşturan tersine lojistik, tüketim noktasından geri akışla ilgilidir. Performans ölçümü ise ilgilenilen sistemin verimliliğini ve etkinliğini ölçmeyi mümkün kılarak yöneticilere bir problemi tespit etme ve sistemi geliştirmede önemli araçlar sunmaktadır. Tersine lojistik, ileri tedarik zinciri ile karşılaştırıldığında daha karmaşık bir yapıya sahip olup tersine lojistik performansını ölçmek için geliştirilen sistemler hala olgunlaşma aşamasındadır. Bu bağlamda, bu çalışmada, tersine lojistiğin performans değerlendirmesine ve performans ölçümüne ilişkin yapılan çalışmaları gözden geçirerek sistematik bir literatür taraması yapılmıştır. Tersine lojistiğin performans değerlendirmesi veya performans ölçümü için farklı amaçlarla ve farklı yaklaşımlarla yapılan farklı çalışmalar olduğu gözlenmiştir. Bu çalışmaların bir kısmı performans değerlendirmesine odaklanmışken, diğer bir kısım daha geniş çerçevede bir ölçüm sistemi sunmaya çalışmışlardır. Fakat hem var olan performans ölçüm çerçevelerini hem de prosedürel yaklaşımı kullanarak gelişmiş bir performans ölçüm sisteminin tasarımından, uygulanmasına ve sürekli kılınmasına kadar giden yaşam süresini dikkate alan çalışma sayısı kısıtlıdır. Dahası, tersine lojistiğin bir alt kümesini oluşturan kâr gütmeyen dördüncü taraf tersine lojistiği ile ilgili performans ölçümü alanında yapılan çalışma sayısı literatürde yok denecek kadar azdır. Bu kapsamda dördüncü taraf tersine lojistiğinde kâr gütmeyen organizasyonlar için kapsamlı bir performans ölçüm modelinin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu tez çalışması, bu boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Üçlü Bilanço ve Performans Prizması ölçüm çerçevelerine dayanan bir performans ölçüm modeli önermektedir. Ayrıca, önerilen metodolojinin nasıl uygulanacağına ilişkin bir prosedür geliştirmektedir. Hem mevcut ölçüm çerçevelerinin hem de prosedürel yaklaşımın kullanılması, daha geçerli performans ölçütlerinin geliştirilmesini ve belirlenen performans ölçütleri ile kurumun stratejileri arasında güçlü bir bağın oluşturulmasını mümkün kılmaktadır. Performans ölçüm modelinin uygunluğunun belirlenmesi, dördüncü taraf tersine lojistiğinde faaliyet gösteren üç kâr gütmeyen organizasyona yöneltilen görüşme soruları ile yapılmıştır. Bilim Kodu : 90615 Anahtar Kelimeler : Dördüncü Taraf Tersine Lojistiği, Performans Ölçüm Çerçeveleri, Performans Ölçümü (PÖ), Tersine Lojistik (TL), Sürdürülebilir Kalkınma, Kâr Gütmeyen Organizasyonlar (KGO)