Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özlem TİKİT
Danışman: Dilek Ekici
Özet:
Mobbing, dünyada iş hayatının olduğu her yerde önemli bir sorundur. Mobbingin sıklıkla görüldüğü sektörlerden birisi sağlık sektörü olup sağlık personellerinde ise en çok hemşirelerde mobbing yaşanmaktadır. Türkiye’de yapılan araştırmalarda birçok faktörle birlikte cinsiyet ve medeni durum değişkenlerinin mobbing üzerine etkisi olan çalışmalar mevcut olup mobbinge maruz kalma oranları değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle araştırma, hemşirelerin cinsiyet ve medeni durum değişkenlerinin mobbing üzerine etkisini belirlemek amacıyla meta-analiz çalışması olarak planlanmıştır. Meta-analize dahil edilen çalışma sayısı 21’dir. Cinsiyet değişkenine 17, medeni durum değişkenine 20 çalışma dahil edilmiştir. Bu çalışmanın raporlamasında sistematik derleme ve meta-analizler için kullanılan bir protokol olan "Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta Analyses (PRISMA)" yazım rehberi kullanılmıştır. PRISMA modelinin içerisinde yer alan madde 12’ de belirtilen çalışmaların kalitesi ile dahil edilen çalışmalar 9 puan üzerinden 8 puan almıştır. Etki büyüklüğü hesaplamasında Fisher’s Z kullanılmıştır. Çalışmalar arasındaki heterojenliği test etmek için ise Cochran’ın Q istatistiği kullanılmış ve sonuca göre rastgele etki modeli seçilmiştir. Met-analize dahil edilen çalışmaların yayın yanlılığını test etmek amacıyla funnel plot diyagramı, Begg ve Mazumdar Rank korelasyonu analizi ve Egger regresyon analizi sonuçları kullanılmış ve dahil edilen çalışmaların yayın yanlılığı olmadığı görülmüştür. Türkiye geneli yapılan bu çalışma da cinsiyet ile mobbing arasında pozitif yönde çok güçlü bir etki olduğu sonucuna ulaşılmış ve kadın hemşirelerin erkek hemşirelere göre daha fazla mobbinge maruz kaldığı görülmüştür. Ayrıca medeni durum ile mobbing arasındaki ilişkinin de pozitif yönde orta düzey bir etkisi olduğu görülmüş ve evli hemşirelerin bekar hemşirelere göre daha fazla mobbinge maruz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Mobbing, Hemşirelik, Psikolojik Şiddet, Yıldırma, Meta-Analiz