Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA ÖNER
Danışman: Hamiye Duran
Özet:
Bu çalışmanın temel amacı, kültürümüzün seçkin bir yansıması olan derleme masalları,
güncelleştirerek yeniden yazmak ve değerler eğitimi açısından incelemektir. Derlenen
masallardaki yerel söyleyişler ve üslup, yeni neslin masalı anlamasını zorlaştırmakta ve
yeni nesle hitap etmemektedir. Bu nedenle derlenen masallar, kitapta kalmakta ve
çocuklara ulaşamamaktadır. Çocukların zihninde masal tohumunu yeşertmek ve
geçmişimizin aydınlık yüzünü geleceğe taşımak için “Elâzığ Masalları ve Propp Metodu”
adlı kitaptan seçilen on beş masal; dil ve üslup, içerik, masal formatı, çocuk psikolojisi
gibi unsurlara dikkat edilerek yeniden yazılmıştır. Daha sonra yazılan bu masallarda
değerler eğitimine ait hususlar tespit edilmiş ve fişlenmiştir. Doküman analizinin
kullanıldığı bu çalışmada değerler bireysel ve sosyal değerler olarak gruplandırılmıştır.
Bireysel değerler; yaşam sevgisi, doğruluk ve dürüstlük, çalışkanlık, dayanıklılık,
yardımseverlik, fedakârlık, namus ve şeref, aşırı isteklerden uzak durma, aşırı
kıskançlıktan kaçınma olarak dokuz alt başlıkta incelenmiştir. Sosyal değerler; hürriyet
ve adalet sevgisi, aile sevgisi, bilgisizlikle savaş, saplantı ve boş inançla mücadele, ahlak
ve ideal, evlilik hayatı, doğa ve hayvan sevgisi, din ve Tanrı duygusu olarak sekiz alt
başlıkta incelenmiştir. Bu değerlerin masalda nasıl yer aldığı belirlenmiş ve her değer
kendi içinde yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda, masallarda en çok işlenen bireysel
değer olarak karşımıza yardımlaşma değeri çıkmaktadır. Aşırı isteklerden uzak durma
değeri masallarda en az işlenen değerdir. Sosyal değerlerden en fazla işlenen değer, ahlak
ve idealken en az işlenen değer, saplantı ve boş inançla mücadeledir.
Anahtar Kelimeler : Masal, Elâzığ Masalları, Değer