Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESEDULLAH AKARAS
Danışman: Nevin Aysel Güzel
Özet:
Bu çalışmanın amacı, hamstring otogreft yöntemiyle ön çapraz bağ (ÖÇB) rekonstrüksiyonu
geçirmiş bireylerde altı haftalık (haftada üç kez) wingate stili yüksek şiddetli aralıklı antrenmanın
(YŞAA) kuvvet, propriyosepsiyon, esneklik, laksite, performans ve vücut kompozisyonuna etkisini
araştırmaktır. Çalışma kapsamında, en az 6 ay önce hamstring otogreft ÖÇB rekonstruksiyonu
geçirmiş 29 gönüllü birey randomize edilerek YŞAA (n=15) ve kontrol (n=14) grubu olarak ikiye
ayrıldı. Bireylerin başlangıç değerlendirmeleri yapıldıktan sonra deney grubuna 6 hafta boyunca
haftada üç gün olacak şekilde wingate stili YŞAA uygulandı. Kontrol grubu ise normal yaşam
biçimi ve egzersiz alışkanlığına devam etti. 6 hafta sonra son değerlendirmeler yapıldı. Bireylerin
demografik bilgileri alındıktan sonra Tanita ile Vücut kompozisyonu, GNRB artrometre ile diz
laksite ölçümü, izokinetik dinamometrede 30° ve 60° propriyosepsiyon, 60°/sn de kas kuvveti
(quadriceps femoris, hamstring (konsantrik/ egzentrik) ve 180°/sn de endurans ölçümü yapıldı.
Esneklik için otur uzan testi ve fonksiyonel performans (tek ayak sıçrama, dikey sıçrama, çeviklik)
parametrelerine bakıldı. Elde edilen bulgulara göre; YŞAA yapan bireylerde vücut
kompozisyonunda (p < 0.001) anlamlı azalma, quadriceps (p < 0.001) ve hamstring kaslarında (p <
0.001)konsantrik kuvvet artışı, tek ayak öne sıçrama (p < 0.001), dikey sıçrama (p < 0.001),
çeviklik (p < 0.001) gibi performans testlerinde ve opere taraf (30° ve 60°) propriyosepsiyon
değerlerinde iyileşme (p < 0.005) gözlemlenmiştir. Fakat kontrol grubuna kıyasla daha iyi
quadriceps ve hamstring kaslarında egzentrik kuvvet artışı (p > 0.005), 180°/sn kas endurans artışı
(p > 0.005) ve esneklikte artış (p > 0.005) gerçekleşmemiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda,
YŞAA uygulamasının ÖÇB rekonstruksiyonu sonrası bireylere vücut kompozisyonunun
düzenlenmesiyle, opere taraf propriyosepsiyon ve kas kuvvetinin restore edilmesi ile laksitede
olumsuz etki oluşturmadan performans parametrelerinde olumlu gelişmeler sağlaması gibi
amaçlarla güncel fizyoterapi programlarına eklenebileceği söylenebilir.
Anahtar Kelimeler : Ön Çapraz Bağ Rekonstruksiyonu, Yüksek Şiddetli Aralıklı
Antrenman, Esneklik, Performans, Kas Kuvveti, Çeviklik