Acil servise başvuran risk altındaki kırılgan yaşlıları tanımada ISAR (Identification of Seniors at Risk) testinin Türkçe uyarlaması: Güvenilirlik ve geçerlilik çalışması

Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞAKİR HAKAN AKSU

Danışman: Fikret Bildik

Özet:

Acil Servise Başvuran Risk Altındaki Kırılgan Yaşlıları Tanımada ISAR (Identification of Seniors At Risk) Testinin Türkçe Uyarlaması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması) Giriş ve Amaç: ISAR tarama aracı acil servise başvuran hastalarda olumsuz sonuçları öngörmek amacıyla oluşturulmuş bir ankettir. Çalışmamızda bu tanı aracının Türkçe'ye uyarlamasının yapılması, olumsuz sonuçları öngörme kesinliğinin değerlendirilmesi, acil servise başvuruları öngörme kesinliğinin değerlendirilmesi ve yaşlılarda morbidite, mortalite ve günlük temel yaşam aktivitelerinde kısıtlanma ile sonuçlanan kırılganlığa tanı koyma keskinliğinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma prospektif gözlemsel ve tanısal değerlilik çalışması olup 01.01.2021 – 30.01.2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Acil servise başvuran 65 yaş ve üzeri 356 katılımcı dahil edilmiş ve hastaların acile başvurusunun ardından 30. gün ve 180. güne kadar olan acil başvuruları, hastane yatışları, günlük temel yaşam aktivitelerindeki gerilemeler ve mortaliteleri kaydedilmiştir. Veriler SPSS 23.0 programı ile analliz edilerek ISAR tarama aracının erken ve geç dönemde olan olumsuz sonuçları ve hastaların acil servise tekrar başvurularını ölçme kesinliği hesaplanmıştır. Ayrıca ISAR tarama aracı PRISMA-7 anketi ile karşılaştırılarak kırılganlığı öngörmede tanısal değerliliği ölçülmüştür. Bulgular: ISAR tarama aracının erken ve geç dönemde olan olumsuz sonuçları kabul edilebilir düzeyde öngördüğü fakat acile tekrar başvuruyu öngörme doğruluğunun zayıf olduğu bulunmuştur. Kırılganlık tanısı için ISAR tarama aracının sensitivitesi %88,55, spesifitesi %75,26 saptanmıştır. Sonuç: Acile başvuran 65 yaş ve üzeri tüm hastalara kolayca yapılabilecek ISAR tarama aracı ile hastaların kırılgan olup olmadıklarına karar verilebilir. Kırılgan hastaların tanınması acil servis hekimine yatış ve taburculuk planı için yardımcı olmanın yanı sıra, hastaların tekrar acile başvurma ihtimalini, mortalite ve morbiditeyi azaltacak önlemler alınmasına olanak tanıyacaktır.