Travmaya bağlı alt ekstremite fraktür cerrahisi hastalarında orem'in öz bakım teorisine temellendirilmiş tele-hemşirelik uygulamasının öz bakım gücü ve günlük yaşam aktivitelerine etkisi

Kamile AKARSU

Travmaya bağlı alt ekstremite fraktür cerrahisi hastalarında orem'in öz bakım teorisine temellendirilmiş tele-hemşirelik uygulamasının öz bakım gücü ve günlük yaşam aktivitelerine etkisi

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Kamile AKARSU

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Sevil Güler

Eş Danışman: Uğur Türktaş

Özet:

Araştırma, travmaya bağlı alt ekstremite fraktür cerrahisi hastalarında Orem’in Öz bakım Teorisine temellendirilmiş tele-hemşirelik uygulamasının öz bakım gücü ve günlük yaşam aktivitelerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, randomize kontrollü deneysel türde bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemine “basit rastgele randomizasyon yöntemi” ile 52 hasta (müdahale 26, kontrol 26) alınmıştır. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, Özbakım Gücü O ̈lçeği, KATZ Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği ve Lawton Brody Günlük Yaşam Aktiviteleri O ̈lçeği kullanılmıştır. Müdahale grubundaki hastalara taburculuk sonrası 6 hafta boyunca Orem’in O ̈z Bakım Teorisine temellendirilmiş tele-hemşirelik uygulaması ile izlem yapılmış, eğitim ve danışmanlık verilmiştir. Travmaya bağlı alt ekstremite fraktür cerrahisi olan hastaların izlem sürecinde Orem’in Öz Bakım Teorisi temel alınarak hazırlanan Tele-Hemşirelik Uygulaması İzlem Formu ve hatırlatıcı infografikler kullanılmıştır. Veriler; her iki grupta taburculuk öncesi bir kez yüz yüze, taburculuk sonrası 7-10.gün, 18-21.gün ve 40-45.gün olmak üzere, üç kez video konferans veya telofanla arama yöntemi ile toplanmıştır. Verilerin analizinde ki kare, bağımsız örneklem t testi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Taburculuk sonrası 6 haftalık izlem sonuçlarına bakıldığında müdahale grubunun öz bakım gücü puanlarının kontrol grubuna göre artış gösterdiği ve günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede daha bağımsız oldukları görülmektedir. Çalışmada Öz Bakım Gücü, KATZ Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Lawton Brody Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçek puanlarının ön test sonuçlarında müdahale ve kontrol grubu arasında istatistiksel açıdan fark bulunmamıştır (p>0,05). Taburculuk sonrası 6. hafta ölçümlerinde ise Öz Bakım Gücü, KATZ Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Lawton Brody Günlük Yaşam Aktiviteleri O ̈lçek puanları müdahale grubunda sırasıyla 117,46±11,71; 5,77±0,51; 5,46±1,36 iken, kontrol grubunda ise sırasıyla 78,27±8,70; 4,08±0,74; 3,81±0,98 şeklindedir. Çalışmada müdahale grubunun O ̈z Bakım Gücü, KATZ Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Lawton Brody Günlük Yaşam Aktiviteleri O ̈lçek puanları kontrol grubuna göre istatiksel açıdan anlamlı derecede yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05). Bu araştırmada Orem Öz Bakım Teorisine temellendirilen tele-hemşirelik uygulamasının öz bakım gücü ve günlük yaşam aktivitelerine olumlu etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Günlük yaşam aktiviteleri, Hemşirelik, Orem’in öz bakım teorisi, Ortopedi ve travmatoloji hemşireliği, Öz bakım gücü, Tele hemşirelik, Travma cerrahisi