KARİYER SEÇİMİNDE AİLE ETKİSİ ÖLÇEĞİ’NİN LİSE ÖĞRENCİLERİ İÇİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMALARI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Berkay ÖZÜNLÜ

Danışman: Feride Bacanlı

Özet:

Bu araştırmanın amacı, orijinali Fouad, Cotter, Fitzpatrick, Kantamneni, Carter ve Bernfeld,2010) tarafından geliştirilen Kariyer Seçiminde Aile Etkisi Ölçeği (Family Influence Scale)’ni Türkiye’deki lise öğrencilerine uyarlamaktır. Araştırma grubu 506 (292 kız ve 214 erkek) lise öğrencisinden oluşturulmuştur. Bu öğrenciler 2011-2012 öğretim yılı bahar döneminde Ankara il merkezindeki çeşitli liselerde öğrenim görmekteydiler.

Bu araştırmada, 22 maddeli 4 faktörlü ve 5’li derecelemeli likert tipi orijinal KSAEÖ önce Türkçe’ye çevrilmiştir. Türkçe KSAEÖ’nün yapı geçerliğini belirlemek için verilere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmıştır. Analiz sonuçları, Türkçe KSAEÖ’nün orijinalindeki gibi 4 faktörlü olduğunu ve toplam varyansın %58.38’ini açıkladığını göstermiştir. Türkçe KSAEÖ’nün yapı geçerliği için ayrıca, KSAEÖ’den alınan puanlar ile Sosyal Beğenirlik Ölçeği (Kozan, 1983)‘nden alınan puanlar arasındaki ilişki incelenmiş ve KSAEÖ’ye verilen cevapların sosyal beğenirlikten etkilenmediği bulunmuştur. KSAEÖ’nün güvenirliğini belirlemek için ölçeğin tümü ve alt ölçeklerine ilişkin iç tutarlık ve kararlılık katsayıları hesaplanmıştır. Cronbach alpha katsayısı ile hesaplanan iç tutarlık katsayıları sırasıyla: Ölçeğin tümü için .77, Bilgi Desteği Faktörü için .89, Finansal Destek Faktörü için .78, Aile Beklentileri Faktörü için .72, Değer ve İnançlar Faktörü için .83 olarak bulunmuştur. Ölçeğin test tekrar test yöntemiyle hesaplanan kararlılık katsayısı ölçeğin tümü için anlamlı bulunmuştur (r = .83). Bu bulgular KSAEÖ’nün geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: Kariyer Seçimi, Aile Etkisi, Ölçek Uyarlama, Lise Öğrencileri