Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Öğrenci: ÖZLEM ZEYNEP GÜRAL
Danışman: FATMA NUR BARAN AKSAKAL
Özet:Bu çalısma Ankara’ da özel bir saglık kurulusunda çalısan ve yardımcı saglık personeli olarak nitelendirilen hemsire ve hastabakıcılarda bel agrısı sıklıgı ve bel agrısı olusumunu etkileyen bazı risk faktörleri ile iliskisinin incelenmesi amacıyla yapılmıstır. Arastırmada bayındır hastanesi Kavaklıdere ve Sögütözü subelerinde çalısan 195 hemsire, 14 saglık memuru ve 46 hastabakıcı incelenmistir. Bayındır Hastanesi Sögütözü binasında 84 doktor, 205 hemsire, 37 hastabakıcı ve 408 idari personel (tıp teknisyeni, hasta danısmanı, biyolog, eczacı vb) olmak üzere toplam 697 personel görev yapmaktadır. Kavaklıdere binasında ise 35 doktor, 36 hemsire, 15 hastabakıcı ve 89 idari personel olmak üzere toplam 175 personel görev yapmaktadır. Bayındır Hastanesi Kavaklıdere binasında sadece poliklinik hizmeti, Sögütözü binasında ise hem poliklinik hizmeti, hem de yatan hasta hizmeti verilmekte olup iki bina arasında nadiren yer degisikligi yapılabilmektedir. Çalısmada veri kaynagı olarak çalısanların sosyo-demografik özellikleri, hastanede bulundukları sırada meslekleri geregi yaptıkları islerin nitelikleri ve mevcut kas-iskelet sistemi hastalıkları ve bel agrısı yakınmasını varlıgını belirlemeye yönelik olarak bir anket formu kullanılmıstır. Verilerin istatiksel çözümlemesinde tanımlayıcı istatistikler yanında ki-kare testi uygulanmıstır. Verilerin analizi spss- 11.0 programında yapılmıstır. Arastırma sonucunda bel agrısı görülme sıklıgı; hemsirelerde %70.4, hastabakıcılarda %73.9 olmak üzere tüm grupta % 71.4 olarak bulunmustur. Bel agrısı olanların % 74.6’ sının 1-3 yıl arasında bir süredir bel agrısı çektigi belirlenmistir. ncelenenlerde bel agrısı hakkında egitim alanlarda bel agrısı görülme sıklıgı %63.0, bel agrısı hakkında egitim almayanlarda ise %79.5 olarak saptanmıstır. Egitim alanlarda bel agrısı görülme sıklıgı almayanlardan düsük ve fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmustur (p<0.05). Yüksek topuklu ayakkabı giydigini belirtenlerde bel agrısı görülme sıklıgı %81.6 olarak belirlenirken, yüksek topuklu ayakkabı giymeyenlerde %68.2 olarak tespit edilmistir. Yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde bel agrısı görülme sıklıgı ortalamanın üzerinde tespit edilmis ve yüksek topuklu ayakkabı giyme ile bel agrısı arasında anlamlı bir iliski tespit edilmistir. Çalısmamızda incelenenlerde halen sigara içenlerde bel agrısı görülme sıklıgı %79.4, daha önce içip bırakanlarda %71.8, hiç içmeyenlerde ise %63.3 olarak saptanmıstır. Sigara içenlerde bel agrısı görülme sıklıgı, içmeyenlerden anlamlı olarak yüksek bulunmustur (p<0.05). Bel agrısı nedeniyle doktora basvurma sıklıgı % 29.7 olarak tespit edilmistir. Bel agrısı nedeni ile ilgili konulan tanıların basında % 65.4 ile kas ve bagların zorlanması tanısı gelmektedir. Saglık personelinde bel agrısı görülme sıklıgını azaltmaya yönelik olarak egitim programları düzenlenmesi, gün içinde sıkça yaptıkları ve bel agrısına neden olabilecek hareketleri kolayca yapmalarını saglayacak alet kullanımının yaygınlastırılmasının, bel agrısı görülme sıklıgını azaltmada önemli müdahaleler olacagı düsünülmektedir.