Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoloji Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİDA ASLAN KARAKELLE
Danışman: Sibel Dincer
Özet:
Bu çalışmanın amacı, sıçanlarda intraserebroventriküler amiloid beta 1-42 nörotoksisitesi ile
indüklenen nörodejeneratif ve oksidatif süreçte peroksizomların rolünü araştırmak ve taurinin bu
süreçteki olası olumlu etkilerini göstermektir. Çalışmamızda, yaşlı sıçanlarda taurin uygulamasının
(1000 mg/kg/gün) ve intraserebroventriküler amiloid beta 1-42 enjeksiyonunun (her bir lateral
ventriküle 5 μl, intraserebroventriküler); uzaysal öğrenme ve bellek performansları, beyin MDA ve
GSH seviyeleri ile katalaz (CAT) enzimi, PEX14 ve PMP70 peroksizomal membran proteinlerinin
ekspresyonları üzerine etkileri araştırıldı. Deneylerimizde 30 adet Wistar albino cinsi erkek sıçan
kullanıldı. Sıçanlar; kontrol, sham, amiloid beta 1-42, taurin, amiloid beta 1-42+taurin şeklinde 5
gruba ayrıldı. Taurin uygulaması 6 hafta (42 gün) boyunca devam etti. Bütün gruplara stereotaksik
cerrahi işlem (PBS veya amiloid beta 1-42 enjeksiyonu) ve davranış testleri (Morris su tankı ve
yükseltilmiş artı labirent) uygulandı. Beyinden serebral korteks ve hipokampüs dokuları izole
edildi. CAT, PEX14, PMP70 ekspresyonları Western blot analizi ile gösterildi. MDA ve GSH
seviyeleri spektrofotometrik olarak ölçüldü. İstatistiksel analiz için; Kruskal Wallis ve Mann
Whitney U testi, Friedman ve Wilcoxon testi, Paired-sample t testi ve Pearson r’si kullanıldı ve
Bonferroni düzeltmesi uygulandı. p<0,01 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgularımız
amiloid beta 1-42 enjeksiyonunun uzaysal öğrenme ve bellek performansını bozduğunu, kortekste
CAT, hipokampüste PEX14 ve PMP70 ekspresyonlarını ve GSH seviyelerini azalttığını, korteks ve
hipokampüs MDA seviyelerini ise arttırdığını gösterdi. Taurin uygulaması, amiloid beta 1-42
enjeksiyonuna bağlı olumsuz etkileri kısmen düzeltmiş olsa da anlamlı farklılık sadece hipokampüs
GSH seviyesinde saptandı. Ayrıca taurin bu dozda anksiyeteye sebep oldu. Sonuç olarak
intraserebroventriküler amiloid beta 1-42 enjeksiyonu ile indüklenen nörodejeneratif ve oksidatif
süreçte peroksizomal proteinlerin ve antioksidan kapasitenin azalmış olması peroksizomların bu
süreçte rol oynayabileceğini, taurin desteğinin ise özellikle antioksidan kapasitenin artışı yönünde
olumlu etkiler yapabileceğini gösterdi.
Anahtar Kelimeler : Alzheimer hastalığı, oksidatif stres, peroksizom, bilişsel fonksiyon