Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: RECEP ÖZDER
Danışman: LATİF AYDOS
Özet:Yapılan çalışmada elit askeri pentatlon sporcularının performanslarına etki eden psikolojik becerilerin; sporcularda cinsiyet, tecrübe düzeyleri, yarışma başarıları ve yaş gruplarıyla ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu dünya ordularından 98 erkek ve 32 kadın elit askeri pentatloncu oluşturmuştur. Katılımcılara Thomas, Murphy ve Hardy (1999) tarafından oluşturulan Performans Stratejileri Envanteri (TOPS) uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; SPSS (ver.23) kullanılmıştır. İki ve üç grupta normal dağılıma sahip verilerin karşılaştırılmasında; Student t testi ile Anova ve Lsd çoklu karşılaştırma testleri kullanılmıştır. Normal dağılıma sahip olmayan üç grubun karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis ve tüm alt kümeler çoklu karşılaştırma testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan grupların yarışma ve antrenman ölçeği puanları incelendiğinde; kadın sporcuların puanlarının alt ölçeklerde erkeklerden daha yüksek olduğu ve farkın anlamlı olduğu görülmüştür. Erkek ve kadın sporcular yarışma deneyimine göre karşılaştırılmış; her iki grupta da yarışma ve antrenman ölçeklerinde, deneyim düzeyine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Başarılı takım sporcuları, Türk sporcular ve diğer takım sporcuları karşılaştırılmış; yarışma ve antrenman ölçeklerinde aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılıklar gözlemlenmiştir. Türk sporcuların duygusal kontrol puanlarının başarılı takım sporcularına göre anlamlı düzeyde düşük olduğu tespit edilmiştir. Bayanlarda başarılı takım sporcularının hem yarışma hem de antrenman ölçeklerinin uyarılma alt boyutunda, diğer takımların sporcularına anlamlı üstünlük sağladığı görülmüştür. Sonuç olarak; elit askeri pentatlon sporcularının psikolojik becerilerinin cinsiyete göre farklılık gösterdiği ve bayan sporcuların bu becerilerden daha fazla faydalandığı görülmüştür. Psikolojik becerilerin sporcularda yarışma tecrübeleriyle paralel olarak arttığı görülmüştür. Başarılı sporcularda öne çıkan becerilerin hedef koyma, uyarılma, duygusal kontrol, gevşeme ve dikkat kontrolü olduğu ve bu sporcuların yarışmalarda olumsuz düşüncelerden kendilerini uzak tutabildikleri anlaşılmıştır. Askeri pentatlon sporcularının yarışmalarda kullandıkları becerilerden hedef koyma ve gevşeme becerilerini, antrenmanlarda daha etkin kullanmalarının performanslarına katkı sağlayacağı söylenebilir.