Öğretmen adaylarının bazı çevre konularına ilişkin zihinsel yapılarındaki değişimlerin otantik öğrenme ortamlarında incelenmesi ve değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: GAMZE YALVAÇ HASTÜRK

Danışman: ALEV ÇETİN

Özet:

Bu tezde otantik öğrenme yaklaşımlarının öğretmen adaylarının bazı çevre konularına ilişkin zihinsel yapılarına etkisi ve otantik öğrenme yaklaşımlarının etkililiği araştırılmıştır.Çalışmada nicel ve nitel veri toplama yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Bu nedenle, araştırma karma yöntemler araştırma yöntemi niteliği taşımaktadır.Araştırmanın nicel boyutunu `deneysel model? de, ön test son test kontrol gruplu desen oluşturmaktadır. Bu süreçte yansız atama ile 2 grup belirlenmiştir. Gruplar `Özel Öğretim Yöntemleri I dersini alan fen bilgisi öğretmenliği 3. sınıf öğrencilerinden oluşturulmuştur. Deney grubunda dersler otantik öğrenme ve değerlendirme ortamları oluşturularak, kontrol grubunda ise dersler geleneksel yöntemlerle yürütülmüştür. Her iki grubunda derslerine araştırmacı girmiştir. Araştırmada otantik öğrenme ve değerlendirme yaklaşımlarının uygulandığı deney grubu ile otantik öğrenme ve değerlendirme yaklaşımlarının uygulanmadığı kontrol grubunun zihinsel yapıları arasındaki farkı ortaya koymak amacıyla kelime ilişkilendirme testi (KİT) ve kavram ağı haritası teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunu ise olgu bilim deseni oluşturmaktadır. Olgu bilim deseni sayesinde otantik öğrenme ve değerlendirme yaklaşımlarının etkililiği, avantaj ve dezavantajları ortaya çıkartılmaya çalışılmıştır.Araştırmanın çalışma grubunu 2011?2012 eğitim-öğretim yılında Tokat ili Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği ABD? da öğrenim gören 3. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma grubu; deney grubu 30, kontrol grubu 32 olmak üzere toplam 62 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veriler, nicel ve nitel araştırma tekniklerine uygun olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ölçekler aracılığıyla toplanmıştır. Çalışmamızın başında öğrencilerin çevreye ilişkin zihinsel yapılarını, kavramlarını, kavramlar arası ilişkileri somut olarak ortaya çıkarmak amacıyla 10 adet anahtar kavramdan oluşan ön kelime ilişkilendirme testi uygulanmış ve buna bağlı olarak öğrencilerin ön kavram ağı haritaları çizilmiştir. Ardından belirlenen anahtar kavramlarla ilişkili olarak 14 haftalık dersler planlanmıştır. Çalışmamızın sonucunda, otantik öğrenme aktivitelerinin öğrencilerin zihinsel yapısına etkisini somut olarak ortaya çıkarmak amacıyla deney ve kontrol grubunda yer alan öğrencilere son kelime ilişkilendirme testi uygulanmış ve son kavram ağı haritaları çizilmiştir. Sürecin etkililiğini ortaya çıkarmak amacıyla her hafta öğrencilere dağıtılan çalışma kağıtları, hazırlanan poster, afiş, broşür ve proje aktivitelerine ilişkin öğrenci görüşleri kavram ağı haritaları ile birlikte değerlendirilmiştir. Kelime ilişkilendirme testinde verilen cevaplar puanlanarak deney ve kontrol grupları arasında fark olup olmadığını ortaya çıkarmak amacıyla da t-testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, otantik öğrenme aktivitelerinin;i) Çevreye ilişkin zihinsel yapıyı geliştirdiği, ii) Anlamlı öğrenmeye katkı sağladığı, iii) Otantik öğrenme yöntemlerine ilişkin bilgi ve beceri kazandırdığı, iv) Otantik değerlendirme yöntemlerine ilişkin bilgi ve beceri kazandırdığı, v) Yaratıcılık, üst düzey düşünme, araştırma, inceleme, sorgulama becerisini geliştirme, yaparak yaşayarak öğrenme, sorumluluk alma, gerçek hayat ve günlük yaşamla ilişkili öğrenmeleri gerçekleştirme gibi çok önemli becerileri geliştirdiği ortaya çıkartılmıştır.