Kentsel rantların vergilendirilmesinde değerleme uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hüseyin KILIÇ

Danışman: Demet Erol

Özet:

Mülk sahipliğine ve kullanımına dayalı vergilendirme sistemi, devlet yönetimlerinin en eski gelir elde etme yöntemlerinden biridir. Günümüzde de birçok ülke için önemli ve istikrarlı bir gelir kaynağı olan bu vergiler, Türkiye için de kritik öneme sahiptir. Bu önemli gelir kaynağını etkinleştirmek ve adil bir şekilde yükümlülere dağıtmak vergi değerini doğru tespit edebilmekle mümkün olabilecektir. Diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de mevcut vergi sistemi içerisinde önemli bir bileşen olan ve vergi yükünün dağılımında denge unsuru olan mülk vergilerini etkinleştirmek ve mülklerin değer değişimleriyle oluşan kentsel rantların kamuya geri dönüşünü sağlamak için gayrimenkullerin piyasa değerlerinin tespitine ihtiyaç vardır. Dünya’ya bakıldığında birçok gelişmiş ülkenin gayrimenkullerin vergiye esas değerini ve değer değişimlerini tespit etmede gayrimenkul değerleme yöntemlerini kullandığı görülmektedir. Türkiye’de gayrimenkul değerleme yöntemlerinin kullanım alanı, konut kredisi veren kuruluşlara yapılan başvurular sırasında düzenlenen değerleme raporlarıyla sınırlıdır. Bu doğrultuda, çalışmada gayrimenkuller üzerinden alınan vergilerin mevcut vergi sistemi içerisindeki konumuna değinilmiş ve bu vergileri etkinleştirmede gayrimenkul değerlemenin rolüne vurgu yapılmıştır. Daha sonra örnek ülke incelemelerinden hareketle kentsel rantların vergilendirilmesinde gayrimenkul değerlemenin nasıl kullanılabileceği tartışılacaktır. Bu tespitlerden hareketle kentsel rantların vergilendirilmesinde değer tabanlı bir vergilendirmeye geçmek için idari, teknik ve hukuki açılardan yapılması gereken düzenlemeler belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Kentsel Rantlar, Gayrimenkul Vergilendirme