Mardin'de konuşulan Arapça lehçenin sesbilgisi biçimbilgisi ve sözdizimi bakımından incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: MEHMET ŞAYIR

Danışman: MEHMET HAKKI SUÇİN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Mardin'de konuşulan Arapça lehçenin mevcut durumu ile ilgili bütüncül bir betimleme yaparak bu lehçenin Modern Standart Arapçanın yanı sıra bölgede konuşulan Arapça lehçe ve ağızlarla karşılaştırıldığında ne gibi özellikler gösterdiğini derlem temelli bir yaklaşımla ortaya koymaktır. Araştırma kapsam olarak Mardin ve çevresindeki köy ve kasabaları kapsamakta olup bölgeden derlenen örnek ve gözlemlere dayanmaktadır. Lehçenin hem sesbilgisi, hem biçimbilgisi, hem de sözdizimi bağlamında Arapçanın belirgin özelliklerini taşıdığı, Irak ve Suriye'nin yanı sıra Türkiye'de de konuşulan Kuzey Mezopotamya Lehçesi'nin Mardin versiyonu olduğu, sesbilgisi, biçimbilgisi ve sözdizimi açısından kendine özgü özellikler taşıdığı, yörenin dış etkilere kapalı coğrafi yapısı ve toplumsal özellikleri nedeniyle bir tür dil adacığı oluşturduğu, özellikle de bedevilerin göç güzergahlarından uzak kaldığı, son dönemlerde Türkçe'den büyük ölçüde etkilenmiş olmasına rağmen özellikle ses yapısını koruduğu, Türkçe'den kelimeler alarak kendi yapısına uyarladığı sonucuna varılmıştır.