Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Delibaş
Danışman: Suna Timur Ağıdere
Özet:
Türkçe, son zamanlardaki gelişmelere paralel olarak tüm dünyada önem arz eden diller sıralamasında hızlı yükseliş gösteren dillerden birisi haline gelmiştir. Yaklaşık on yıl önce sadece birkaç üniversite bünyesinde bulunan uluslararası öğrenciler 2013’ten sonra Türkiye’nin 81 ilindeki üniversitelere yayılmaya başlamıştır. Tabii ki bu hızlı artışta siyasi, ekonomik şartların ve turizmin katkısı da büyüktür. Türkiye’nin dünya siyasetinde önemli yer tutması Türk dilinin önemini de giderek artırmaktadır. Özellikle Yunus Emre Enstitüsü, Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından ülkemize her yıl binlerce uluslararası öğrenci ve araştırmacı getirilmektedir. Ülkemize getirilen bu uluslararası öğrenci ve araştırmacılar üniversitelerimiz bünyesinde kurulan Türkçe merkezlerinde Türkçe öğrenmekte ve öğrenirken birtakım güçlüklerle karşılaşmaktadırlar. Yabancılara Türkçe öğretimi ile ilgili yapılan çalışmalarda ve konferanslarda da sık sık bu zorluklar dile getirilmektedir. Bu zorlukların bir kısmını da Afrika kıtasından gelen çok dilli öğrencilerin ve araştırmacıların Türkçe öğreniminde yaşadıkları zorluklar oluşturmaktadır. Bu sorunun kaynağı gerek kaynak kitaplardaki gerekse öğretim ortamlarındaki yöntem sorunudur. Bu sebeple dil öğretiminde en güncel yaklaşım olan eylem odaklı yaklaşımın kullanılacağı bir sınıf ortamı oluşturulmuş ve Afrika kıtasından gelen öğrencilerle bir deneysel çalışma yürütülmesi planlanmıştır. Bu araştırmanın amacı Türkçenin Fransızca konuşanlara yabancı dil olarak öğretildiği öğrenme
vii
ortamlarında eylem odaklı yaklaşım ve eylem odaklı yaklaşıma dayalı uygulamaların öğrenenler üzerindeki etkisini ve başarılarına katkısını sınamaktır. Çalışma Ondokuzmayıs üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde gerçekleştirilmiş olup çalışma kapsamında deney ve kontrol grubu olmak üzere toplamda 32 öğrenciden oluşan iki farklı grup belirlenmiştir. Deney grubu öğrencilerine A1-A2 kuru boyunca Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metninde önerilen dil öğretim yaklaşımı olan eylem odaklı yaklaşıma yönelik hazırlanan ders içerikleri uygulanırken kontrol grubu öğrencilerine geleneksel yönteme uygun ders içeriği uygulanmıştır. Çalışma A1 ve A2 kuru olmak üzere 280 ders saati sürdürülmüş olup her iki gruba da çalışma öncesi ve sonrası olmak üzere Abidin, Mohammadi ve Alzwari (2012) tarafından geliştirilen 45 maddelik tutum ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testi ve özdeğerlendirme ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde T-testi, Mann Whitney-U testi, Wilcoxon işaretli sıralar testi ve Spearman Korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları, eylem odaklı yaklaşıma yönelik hazırlanan ve deney grubuna uygulanan dil öğretim programının, öğrencilerin yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenmeye yönelik tutumlarını ve başarılarını anlamlı derecede arttırdığını göstermiştir. Kontrol grubu ön test-son test farkıyla deney grubunun ön test-son test farkları karşılaştırıldığında ise yine deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmüştür. Ortaya çıkan bu farklılığın etki büyüklüğü hesaplandığında ise deney grubu lehine çok yüksek bir etki büyüklüğü ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar dikkate alındığında eylem odaklı yaklaşımın öğrenenlerin tutum ve başarıları üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Türkçe, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, eylem odaklı yaklaşım