Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: FATİH ŞAHİN
Danışman: NECATİ CEMALOĞLU
Özet:Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında örgütsel öğrenme sürecini destekleyici ve engelleyici faktörleri belirlemek ve okullarda örgütsel öğrenmenin daha fazla nasıl geliştirileceğine ilişkin çözüm önerileri geliştirmektir. Araştırma nitel olarak tasarlanmış ve araştırmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Ankara ili, Çankaya ilçesinde karışık amaçlı örnekleme ile seçilen 4 okulda, 4 okul yöneticisi ve 12 öğretmen olmak üzere toplam 16 kişiyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler betimsel analiz ve içerik analizi teknikleriyle çözümlenmiştir. Araştırmada, örgütsel öğrenmeyi destekleyici ve engelleyici faktörler "okul içi, okul dışı ve bireysel faktörler" ana temalarında ele alınmaktadır. Okul içi faktörler "örgütsel-yapısal ve okul kültürü"; okul dışı faktörler "üst yönetim birimleri ve çevresel faktörler" alt temalarında ele alınmaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre "okul yönetiminin öğretmenlerden gelen görüş ve önerilere açık olması ve destekleyici bir rol üstlenmesi, okul çalışanları için uygun öğrenme ortamları oluşturması ve karar verme sürecinde ilgili paydaşları sürece dâhil etmesi; okul çalışanlarının bilgi, beceri ve deneyimlerini birbirileri ile paylaşmaları, işbirliği yapmaları ve okulda tespit ettikleri aksayan yönleri birbirleriyle paylaşmaları" okul içi destekleyici faktörler olarak sıklıkla belirtilirken, "okul yönetiminin öğretmenlerin ihtiyaçlarına karşılık vermemesi, öğretmenlerin paylaşımda bulunacak yeterli zamanlarının olmaması ve okulun sahip olduğu fiziki ve teknik kapasiteyi eksik kullanması; okulda bir öğrenme kültürünün olmaması, öğretmenlerin paylaşımda bulunmak için bir araya gelmede isteksiz davranmaları ve zümreler arası etkileşimin zayıf olması" ise engelleyici faktörler olarak sıklıkla belirtilmiştir. Örgütsel öğrenme sürecini destekleyen okul dışı faktörler sıklıkla "üst yönetim birimlerinin öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerine yönelik etkinlikler düzenlemesi, okulun başarılarını görüp takdir etmesi ve okul yönetiminin okulu geliştirmeye yönelik taleplerine onay vermesi ve okula maddi destek sağlaması; okulun üniversitelerle işbirliği içerisinde olması ve üniversitelerden eğitim desteği alması, okulun güvenli bir çevrede bulunması, okul-aile birliğinin okulun eksiklerini tamamlamaya çalışması ve okula maddi destek sağlaması" olarak belirtilirken, engelleyici faktörler ise "sınav sisteminden dolayı öğrencilerin daha çok sınava odaklı çalışmalar yapmak istemeleri ve uygulamalı eğitimlere gereken ilgiyi göstermemeleri, okula ayrılan bütçenin okul geliştirme çalışmaları için yeterli olmaması, mevcut eğitim sisteminde öğretmenin kendini geliştirme ihtiyacı hissetmemesi; toplumda okula verilen değerin azalması, ailelerin çocuklarının sadece akademik başarılarıyla ilgilenmeleri ve okulda diğer yaşam becerileri kazanmaları konusunda fazla beklentilerinin olmaması ve velinin öğretmene hak ettiği değer göstermemesi ve öğretmene güvenmemesi" olarak belirtilmiştir. Örgütsel öğrenme sürecini destekleyen bireysel faktörler sıklıkla "öğretmenin öğrenmeye açık olması, sınıfta yaşadığı sorunları öğretmen arkadaşlarıyla paylaşması ve yardım istemesi ve öğrenmeye zaman ayırması" olarak belirtilirken, engelleyici faktörler ise sıklıkla "öğretmenin mesleğini gelir kaygısıyla yapması, öğrenmeye karşı ilgisiz olması ve okul dışında yaşadığı sorunları okula yansıtması" olarak belirtilmiştir. Sonuç olarak "okulda demokratik bir kurum kültürü oluşturma, okul çalışanlarının birbiriyle iyi iletişim kurması, okul çalışanlarının kendilerini mesleki yönden geliştirmeleri, öğretmenin mesleğini sevmesi ve okulda karşılıklı güven ortamı oluşturma" örgütsel öğrenme sürecinin geliştirilmesinde önemli faktörler olarak görülmektedir.